Қазақстан Республикасының Үкіметі мен Біріккен Ұлттар Ұйымының Даму Бағдарламасы арасындағы «Су ресурстарын бірігіп басқару және Қазақстан Республикасы үшін суды үнемдеу жөніндегі ұлттық жоспар» жобасы бойынша келісім (2006 жылғы 11 қазан)

Қазақстан Республикасының Үкіметi
Біріккен Ұлттар Ұйымының Даму Бағдарламасы

Қазақстан Республикасы Ауыл шаруашылығы министрлігінің

Су ресурстары комитетімен,

Жаhандық су әріптестігімен,

Норвегия Үкіметімен

Ынтымақтастықта

ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫНЫҢ ҮКІМЕТІ МЕН БІРІККЕН ҰЛТТАР ҰЙЫМЫНЫҢ

ДАМУ БАҒДАРЛАМАСЫ АРАСЫНДАҒЫ "СУ РЕСУРСТАРЫН БІРІГІП БАСҚАРУ ЖӘНЕ

ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫ ҮШІН СУДЫ ҮНЕМДЕУ ЖӨНІНДЕГІ ҰЛТТЫҚ ЖОСПАР"

ЖОБАСЫ БОЙЫНША КЕЛІСІМ

Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2006 жылғы 11 қазандағы № 978 Қаулысымен мақұлданды

Қол қойылған күнінен бастап күшіне енді

Жоба:      00034289

Ұсыныс:    00033156

1-бөлім. Негізгі ережелер

1-бап. Жағдайды талдау

1. Су ресурстарын біріккен басқару (СРИБ) тұжырымдамасы өткен ғасырдың 90-шы жылдары және осы мыңжылдықтың алғашқы жылдары негізгі халықаралық конференцияларда талқыланды. 2002 жылғы Орнықты даму жөніндегі дүниежүзілік саммиттің (ОДДС) директивасы оның қорытындысы болып табылды, онда барлық елдердің дамушы елдерге қолдау көрсете отырып, 2005 жылға қарай СРББ және суды үнемдеу жоспарларын әзірлеуге міндетті екендігі айтылды. Жаhандық су әріптестігі (ЖСӘ) көптеген елдердің мұндай жоспарларды дайындау үдерісі туралы жеткіліксіз хабардар болмауына байланысты, осы директиваға қол жеткізудің қиын болуы мүмкін екендігін мойындады. Сондықтан ЖСӘ СРББ және суды үнемдеу жоспарларын дайындауға қолдау көрсетеді және бірнеше басшылық және көмекші құжаттар жариялады.

СРББ және суды үнемдеу жоспарының мазмұны институционалдық, қаржылық және технологиялық өзгерістерді қамтитын кең ауқымды болуға тиіс. СРББ және суды үнемдеу жоспары СРББ қағидаттарын енгізуге тиіс және 2007 жылдың 4-тоқсанына дейінгі белгіленген мерзімде әзірленуге тиіс. Қазақстан Дүниежүзілік Саммиттің директивасы аясында ОДДС директивасына қол қойды.

2. 2003 жылы Қазақстанның жаңа Су кодексі қабылданды, бұл бұрынғы су заңнамасымен салыстырғанда, СРББ-ға қол жеткізу жолындағы маңызды қадам болып табылды. Қазақстанда іске асырылып жатқан СРББ қағидаттарының бірі өзен бассейні деңгейіндегі су ресурстарын басқару қағидаты болып табылады. Осы қағидаттарды негізге ала отырып, Қазақстан Республикасы Ауыл шаруашылығы министрлігінің Су ресурстары комитеті (СРК) СРББ және суды үнемдеу жөніндегі бірінші ұлттық жоспарды дайындауға дайын. Су бассейні су ресурстарын басқарудың басты бірлігі болып табылатындығы фактісі назарға алына отырып, кейіннен Қазақстанның сегіз су бассейніне арналған СРББ және суды үнемдеудің бассейндік жоспары (СРБББЖ) жоспарлары дайындалатын болады.

3. СРББ тұжырымдамасы Қазақстан үшін жаңа тұжырымдама болып табылады және СРК СРИБСЖ дайындауда техникалық қолдауды қажетсінеді. СРББ сияқты тәсіл - дәстүрлі тәсілдермен салыстырғанда неғұрлым тиімді әрі ұтымды тәсіл - елдің су шаруашылығы дамуының: су денсаулық үшін, тағам үшін, энергия үшін, қоршаған орта үшін негізгі проблемаларын шешуге бағытталған.

4. СРИБ-нің екінші басты қағидаты - басқару үдерісіне мүдделі тараптардың белсенді тартылуы. Қазақстанда мүдделі тараптардың қатысуының негізгі аспектісі - бұл Су кодексінде бекітілген ережелерді енгізу арқылы Бассейндік кеңестер (БК) құру. Шешімдер қабылдау процесіне мемлекеттік емес және қоғамдық ұйымдарды тарту Қазақстан үшін жаңа тәжірибе болып табылады. СРК, Бассейндік су шаруашылығы басқармасы (БСБ) арқылы, БК құруға жауапты болады.

БК құру СРБББЖ ережелерін енгізудің құрамдас бөлігі болып табылады. Жоба БК құруда СРК мен БСБ-ға техникалық қолдау көрсетеді.

5. Мыңжылдықтың даму мақсаттары (МДМ) әлемдегі жол берілмейтін кедейшілік деңгейін төмендету үшін қабылданған болатын. Сумен жабдықтау мәселесі Сумен жабдықтау жөніндегі мақсаттарға қол жеткізуді қалған барлық мақсаттарды орындау үшін аса маңызды ете отырып, 7 МДМ-да және олардың 11 міндеттерінің барлығында ескеріледі. ОДДС-тің одан арғы нәтижесі болып сумен жабдықтау жөніндегі МДМ-ға санитария мәселесін енгізу болды (10 міндет), өйткені сумен жабдықтау мен санитария тығыз байланыста болуға тиіс деп шешілді. Біріккен Ұлттар Ұйымының (БҰҰ) Қазақстандағы МДМ бойынша есебі (2002) сумен жабдықтау және санитария жөніндегі 10 міндетке қол жеткізуді ең соңғы мерзімге, 2015 жылға "ықтимал" ретінде бағалайды. Демек, тиімді қолдау кезінде Қазақстан қалған МДМ-ларға қол жеткізуге ықпал ететін сумен жабдықтау және санитария мақсатын орындауға қабілетті. 2002-20101 жылдардағы кезеңге арналған "Ауыз cу" бағдарламасы басты жеті басымдықты айқындады, оларды негізге ала отырып, СРК осы жобаның көмегімен Қазақстанға арналған сумен жабдықтау және санитария жөніндегі МДМ-ға қол жеткізудің стратегиясын әзірлеуді аяқтайды. Қалған осыған ұқсас үкіметтік бастамалар - "Қазақстан-2030" стратегиясы, Қазақстан Республикасы экономикасының су секторын дамытудың және су шаруашылығы саясатының 2010 жылға дейінгі тұжырымдамасы, Қазақстан Республикасының индустриалық-инновациялық даму стратегиясы және 2003 жылғы Су кодексі.

6. ҚР СРБББЖ өңірлік тұрғыдан алғанда, Орталық Азияда бірінші болып табылады. Бұл сондай-ақ өңірдегі сумен жабдықтау және санитария жөніндегі МДМ-ға қол жеткізудің бірінші бағдарламасы болуы да мүмкін. СРБББЖ-ны әзірлеу мен бекітудің қазақстандық тәжірибесін, сондай-ақ сумен жабдықтау және санитария жөніндегі МДМ-ға қол жеткізу бағдарламасын кейіннен Орталық Азияның басқа да елдері ескеруі мүмкін.

_________________

1 ҚР Үкіметінің 2002 жылғы 23 қаңтардағы шешімі.

2-бап. Стратегия

1. Йоханнесбург декларациясына қол қоя отырып, Қазақстан Yкіметі СРББ қағидаттарын құру жөнінде міндеттеме алды. Ол сондай-ақ мыңжылдық декларациясына қол қоя отырып, мыңжылдықтың даму мақсаттарына қол жеткізу жөнінде міндеттеме алды. Осы екі міндеттеме "Қоршаған ортаның орнықтылығына кепілдік беру" 7-мақсаты, атап айтқанда, "2015 жылға таза ауыз суға (енді санитарияны да қоса алғанда) тұрақты қол жеткізе алмайтын адамдардың үлесін екі есе азайту" 10-міндеті арқылы байланысады және "ұлттық стратегиялар мен бағдарламаларға орнықты даму қағидаттарын енгізу және табиғи ресурстарды жоғалту үдерісін кері бұру" 9-міндетіне өз үлесін қосады.

2. 2002 жылғы қаңтарда Қазақстан Үкіметі Қазақстанның 20302 жылға дейінгі Даму стратегиясының орындалуын қолдау мақсатында Қазақстан Республикасы экономикасының су секторын дамытудың және су шаруашылығы саясатының 2010 жылға дейінгі тұжырымдамасын (бұдан әрі - Тұжырымдама) бекіту шешімін қабылдады. Тұжырымдаманың басты мақсаты су ресурстарын сақтау және тиімді пайдалану жөніндегі негізгі шараларды айқындаудан тұрады. Тұжырымдама Қазақстандағы заңдық базаны жақсарту үшін, сондай-ақ су бағдарламалары мен іс-қимылдарды, кешенді су пайдаланудың схемаларын, инвестициялық жобаларды және басқа да құжаттарды дамыту үшін пайдаланылады. Өз нәтижелерімен Жоба басқа үкіметтік бағдарламаны, су ресурстары жөніндегі құрамдас бөліктерді қамтитын Қазақстан Республикасының 2003-2015 жылдарға арналған индустриалды-инновациялық стратегиясын, Елдің минералдық-шикізат кешенінің ресурстық базасын дамытудың 2003 - 2010 жылдарға арналған бағдарламасын жүзеге асыруға ықпал ететін болады.

______________

2 "Қазақстанның 2030 жылға дейінгі Даму Стратегиясын енгізудің кейінгі шаралары туралы" ҚР Президентінің Жарлығы, 2000 жылғы 17 ақпанда мақұлданған.

3. Ұсынылып отырған жоба СРК-нің күш-жігерін қолдайды және төменде келтірілген нәтижелерге қол жеткізуге бағытталатын болады. Жобаның нәтижелері мен ресурстары құрылымының егжей-тегжейлі сипаттамасы 1-қосымшада, бюджеттің сипаттамасы 2-қосымшада және жобаның жыл сайынғы жұмыс жоспары 3-қосымшада берілген.

3.1. 1-нәтиже - СРББ және суды үнемдеу жөніндегі ұлттық және бассейндік жоспарлар/стратегиялар әзірленді.

Осы кезең Қазақстанда СРББ практикасын алдымен мемлекеттік деңгейде, содан кейін өзен бассейндері деңгейінде алғаш енгізу болып табылады. СРББ және суды үнемдеу жөніндегі ұлттық және бассейндік жоспарлар/стратегиялар СРББ қандай үлгіде бүкіл ел бойынша су ресурстарын басқаруда бірден-бір тәсіл болатынын айқындайды және егжей-тегжейлі көрсетеді. СРББ және суды үнемдеудің ұлттық және бассейндік жоспарларын/стратегияларын әзірлеу фактісінің өзі СРК, БСБ, ГЖПК және оның аумақтық бөлімшелері және су қорын пайдалану мен қорғау саласында әрекет ететін басқа да ұйымдар техникалық персоналының біліктілігін арттыруға мүмкіндік береді.

Ұлттық жоспарды дайындауға негізгі жауапкершілікті СРК мойнына алады. СРК жоспарды дайындап, оны Қазақстан Үкіметіне бекітуге ұсынады. Одан әрі жоспарды жүзеге асыру үшін жауапкершілік СРК арқылы Қазақстан Үкіметіне жүктеледі. Су ресурстарын басқару өмірдің барлық аспектілеріне қатысты болғандықтан, басқа министрліктер де бұған шындап қатысады. Атап айтқанда бұл министрліктерге мыналар жатады:

Экономика және бюджеттік жоспарлау министрлігi

Энергетика және минералдық ресурстар министрлігi

Төтенше жағдайлар министрлігi

Қаржы министрлігi

Қоршаған ортаны қорғау министрлігi

Денсаулық сақтау министрлігi

Сыртқы істер министрлігі.

СРБББЖ Қазақстанда СРББ-ны жүзеге асыру үшін ұлттық деңгейде қажетті іс-әрекеттерді сипаттайды. Кейіннен Жоба шеңберінде барлық сегіз өзен бассейніне арналған СРББ және суды үнемдеудің бассейндік жоспары (СРБББЖ) дайындалатын болады, бұлар БСБ құжаттары болып табылады және бассейндердік басқару деңгейінде СРББ құру жөніндегі жұмыстың егжей-тегжейлі сипаттамасын қамтитын болады.

Жобаның бастапқы кезеңінде СРББ жөніндегі жұмыс құжаттары дайындалды. Жұмыс құжаттары СРББҰЖ-ны әзірлеу мен жүзеге асырудың артықшылықтары мен кедергілерін көрсетті, сондай-ақ жұмыстарды орындау кестесін ұсынады. СРББҰЖ мен СРБББЖ әзірлеу жөніндегі жұмыстардың негізгі кезеңдері мен кестесі төменде ұсынылған.

3.1.1. СРББҰЖ дайындаудың негізгі кезеңдері:

1) су ресурстарын басқарудағы қазіргі жағдайды, суды пайдаланудың тиімділігін, шешімдер қабылдау әдістерін және олардың іске асырылу деңгейін сипаттау;

2) су ресурстары секторындағы елдің ұзақ мерзімді мақсаттары: ресурстардың сапасын, оларды пайдаланудың тиімділігін, шешімдер қабылдау үдерісін және т.б. сипаттау;

3) негізгі кезеңдерді, уақытша шеңберлерді, өзгеру көрсеткіштерін және т.б. - басқаша айтқанда, "көшу стратегиясын көрсете отырып, қазіргі жағдайдан болашаққа өту тетігін сипаттайтын іс-шаралар жоспары.

3.1.2. СРББҰЖ дайындау кестесі:

1) 2005 жылғы маусым-тамыз - СРББҰЖ ұсыну және талқылау үшін сарапшыларды, үкіметтік мекемелерді және жұртшылықты тарта отырып, бірқатар форумдар өткізіледі;

2) 2005 жылғы қазан - оны жүзеге асыруға арналған 2006 жылғы ақпанда ұсынылуы қажет кейбір шығындар бюджетке енгізіліп қоюы үшін СРББҰЖ-ның алдын ала нұсқасы әзірленді;

3) 2005 жылғы желтоқсан - СРББҰЖ-дың бірінші редакциясы әзірленді;

4) 2005 жылғы қараша - СРББҰЖ үшін сияқты кезең дәйектілігімен сегіз СРБББЖ дайындау басталды;

5) 2006 жылғы наурыз - Мексикадағы 4-ші Дүниежүзілік су форумы министрліктер басшыларының конференциясында СРББҰЖ-ның тұсаукесері.

6) 2006 жылғы қазан - СРББҰЖ-ның екінші редакциясын мүдделі министрліктер мен ведомстволарға ұсыну;

7) 2007 жылғы қазан - СРББҰЖ-ның қорытынды редакциясын Қазақстан Республикасының Үкіметіне бекітуге ұсыну;

8) 2007 жылғы маусым - БСБ-ның практикадағы жылдық есебін ауыстыра алатын сегіз СРБББЖ әзірлеуді аяқтау.

3.1.3. Жоба аяқталғаннан кейін СРББҰЖ-ны іске асырудың негізгі алғы шарттары:

1) СРК және БСБ-нің әлеуеті - әлеуетті арттыру Жобаны қаржыландыру кезінде және СРББҰЖ-ға енгізілген, жүзеге асыру қажет болатын кейінгі шаралар кезінде жүзеге асырылатын болады. СРББҰЖ сондай-ақ СРК және БСБ-нің мәртебесін арттыру қажеттілігінің негіздемесін қамтитын болады. Әлеуеттің арта түсуі негізінен штат санының айтарлықтай өсуінен, техникалық және басқару буынына арналған тренингтерден, жабдық сатып алу мен бюджетті ұлғайтудан көрінеді;

2) басқа ұйымдардың әлеуеті - су ресурстарымен байланысты салаларда (қоршаған ортаны қорғау, денсаулық сақтау, жер қойнауын зерттеу мен пайдалану және т.б.) жұмыс істейтін ұйымдардың әлеуетін күшейту қажет болады;

3) Қазақстан Үкіметінің СРББҰЖ-ны бекітуі және жүзеге асыруды бастауы - СРК Үкіметтің қолдауынсыз, министрліктердің және басқа да үкіметтік ұйымдардың арасындағы қызметтердің үйлестірілуінсіз СРББҰЖ-ны жүзеге асыра алмайды. СРББҰЖ-ның белгілі бір кезеңдерін қолдау үшін Су кодексіне толықтырулар мен өзгерістер енгізу қажет болады және Үкімет мұндай түзетулерді енгізуге ықпал етуге тиіс болады;

4) қаржыландыру - СРББҰЖ-ны тиісті қаржыландырусыз жүзеге асыру мүмкін болмайды.

3.2. 2-нәтиже - Қазақстанның сегіз өзен бассейнінде Бассейндік кеңестер құрылған.

СРББ-нің басты екі қағидаты - бұл өзен бассейні деңгейінде су ресурстарын басқару және су ресурстарын басқаруға мүдделі тараптардың белсенді тартылуы. Бассейндік кеңестер (БК) немесе оның баламасы - бассейндік деңгейде су пайдаланушылардың мүдделерін білдірудің мейілінше тиімді тетігі екендігі жалпыға бірдей белгілі. БК-ді құру қажеттілігі Қазақстанда мойындаған және Су кодексімен бекітілген, 43-бап.

Жоба БК құруда БСБ-ға қолдау көрсететін болады. Балқаш-Алакөл және Нұра-Сарысу өзен бассейндері Кеңесті құруға жұмылдырылған мүдделі тараптарды жұмылдыруға үздік тәсілді анықтау үшін пилоттық бассейндер ретінде белгіленді. БСБ, ГЖПК-нің өздері және басқа да мүдделі ұйымдар Қазақстанда СРББ практикасын енгізуге үлес қосады, сондай-ақ өзінің ұйымдастырушылық әлеуетін күшейтеді.

Жобаның дайындалу кезеңінде БК құру жөнінде екі Жұмыс құжаты дайындалды. Оларда Қазақстанда БК қандай үлгіде құрылуы мүмкін екендігі және олар қандай қаржылық шығындарға әкелетіні жұмсалатындығы егжей-тегжейлі сипатталады, сондай-ақ сегіз бассейнде БК құрудың кестесі ұсынылады. БС құрудың негізгі кезеңдері мен кестесі төменде көрсетілген.

3.2.1. БК құрудың негізгі кезеңдері:

1) БК ықтимал мүшелерінің алдын ала құрамын (мемлекеттік және үкіметтік емес ұйымдар, су пайдаланушылар, жеке кәсіпорындар және т.б.) белгілеу;

2) ықтимал мүшелердің арасында БК бойынша негізгі ақпаратты тарату;

3) БК-нің рөлі, мәртебесі мен маңыздылығы туралы хабардар ету және консультация жүргізу үшін аудандық деңгейде сапарлар мен кездесулер ұйымдастыру;

4) бассейндік кеңесте жергілікті қажеттілікті және БК құруда және оларды одан әрі нығайтуда көмектесуі мүмкін жергілікті өкілдерді айқындау;

5) БК-нің тиімді жұмыс істеуін қамтамасыз етуге себепші болатын және тұрақты жұмыс істеу тетіктерін әзірлеу;

6) БК-нің ықтимал мүшелеріне консультация беру және оларды іріктеу;

7) ықтимал мүшелермен БК құру бойынша алғашқы кездесуді дайындау және оны өткізу;

8) БК-нің құрылтай құжаттарын оның мүшелерімен кейіннен талқылау;

9) БК-нің бірінші отырысы;

10) Жоба бойында БК мүшелеріне арналған тренингтер мен консультацияларды ұдайы өткізіп тұру.

Қосымша ретінде, жұртшылықты БК деген не және ол су ресурстарын басқару мен су пайдаланушыларға қалай ықпал етуі мүмкіндігі туралы хабардар етуге бағытталған бағдарлама жоспарланған. Бұл бағдарлама ықтимал қатысушыларға жұртшылық пен мемлекеттік емес ұйымдар тарапынан көмек тарту үшін арналған.

БК құру Қазақстан үшін жаңа практика болып табылады. Халықаралық тәжірибенің болуына қарамастан, БК құру үдерісі Қазақстан үшін ерекше болады. Сондықтан, БК құру "тәжірибе жүзінде үйрену" қағидаты бойынша жүргізілуге тиіс.

3.2.2. БК құрудың кестесі:

1) 2005 жылғы маусым - Балқаш-Алакөл өзен бассейніне мүдделі тараптардың БК құруды талқылауға арналған бірінші кездесуі өтті;

2) 2005 жылғы қыркүйек - Балқаш-Алакөл БК-нің бірінші ресми отырысы болды;

3) 2006 жылдың аяғы - қалған алты БК-нің бірінші ресми кездесулері белгіленді;

4) 2007 жылғы шілде - Жайық-Каспий БК-нің ресми отырысы.

3.2.3. БК-нің табысты жұмыс істеуі үшін қажетті негізгі алғышарттар:

1) БСБ мен СРК-нің белсенді қатысуы - БСБ-ның БК құру мақсаттары мен қажеттілігіне қатысты ұстанымы жоқ. Басқа елдердің тәжірибесі БК-ні құрудың артықшылықтары мен тиімділігін оған қатысушылар жеткілікті түсінгенде ғана оның дербес ұйым болатындығын көрсетеді;

2) үкіметтік емес ұйымдарды тарту - БК және олардың қоғам үшін маңызы туралы жұртшылыққа ақпарат беруде қиындықтар бар, бұл жұртшылықты тартуды қиындатуы мүмкін. Егер БК тағы бір мемлекеттік мекеме болып қалыптасса, олар ерекше маңызға ие болмайды;

3) қаржыландыру - БК-ні қолдау құны жоғары болмайды. Алайда белгілі бір шығыстар болады, олардың орнын толтыру қажет. Қазіргі кезде БК БСБ бюджеттерінен қаржыландырылатын болады деген пікір бар, бірақ бұл бюджеттердің қазірдің өзінде аздығы сонша, БК-ні қолдауды айтпағанның өзінде, БСБ өзінің негізгі функцияларын тиімді орындай алмай отыр. БК заңмен көзделгендіктен, Үкімет олардың құрылуы мен олардың жұмыс істеуін қамтамасыз етуге жауапты болады, яғни ол БК-нің қосымша қаржыландырылуын БСБ арқылы немесе қандай да бір өзге тәсілмен бекітуге міндетті.

3.3. 3-нәтиже Сумен жабдықтау және санитария жөніндегі МДМ-ға қол жеткізу бағдарламасы әзірленген.

МДМ-ға қол жеткізу барлық тараптар: БҰҰДБ, ЖСӘ, Қазақстан Yкіметі және су бастамашылығындағы басқа да әріптестер үшін қалаулы нәтиже болып табылады. МДМ-ға қол жеткізудегі бірінші проблема айтарлықтай қаржы салымдарын көздейтін ірі жобаларды жоспарлаудың әлсіз ұйымдық әлеуетінде болып отыр. Сумен жабдықтау және санитария жөніндегі МДМ - бұл, негізінде, инфрақұрылыммен байланысты жұмыс, өйткені жұртшылықты сумен қамтамасыз ету үшін нақты инженерлік және техникалық жұмыстар қажет; дегенмен мүдделі тараптар мен жұртшылықтың белсенді қатысуы сияқты құрауыштың да маңыздылығы кем емес.

Сумен жабдықтау және санитария бойынша МДМ-ға қол жеткізу бағдарламасы (бұдан әрі - Бағдарлама) - МДМ-ға қол жеткізу үдерісіндегі алғашқы әрі аса маңызды қадам. Онда МДМ-ға қол жеткізудің барлық аспектілері, қаржыландыру тетіктері және міндеттерді белгіленген мерзімде кезеңмен орындау егжей-тегжейлі қарастырылады. Бағдарламаны дайындау. сондай-ақ CPК, БСБ, ГЖПК, құрылатын БК және басқа да ұйымдардың әлеуетін күшейтуге көмектеседі.

Бағдарлама СРК-тің құжаты болып табылады. Бағдарламамен жұмыс аяқталғаннан кейін СРК оны мақұлдау және қабылдау үшін Қазақстан Yкіметіне ұсынады, бұдан кейін Бағдарлама Yкіметтің құжаты болады. Қазақстан Yкіметі оның СРК арқылы жүзеге асырылуына жауапты болады. Нақты министрліктер мен жалпыұлттық та, сондай-ақ жергілікті маңызы бар мемлекеттік ұйымдар да Бағдарламаның жүзеге асырылуына белсенді түрде тартылуға тиіс, өйткені олар сумен жабдықтауға және санитарияға ортақ жауап береді. Мұндайлар, атап айтқанда: Денсаулық сақтау министрлігі жанындағы Санитарлық-эпидемиологиялық бақылау комитеті, облыстық әкімдіктер, Геология және жер қойнауын пайдалану комитеті (жерасты сулары) болып табылады.

Жобаның дайындық сатысында МДМ-ға қол жеткізудің бағдарламасын әзірлеу бойынша екі жұмыс құжаты дайындалды. Құжаттарда бағдарламаның қаралуға қажетті құрамдас бөліктері, бағдарламаны дайындаудағы кезеңдер сипатталады, сондай-ақ бағдарламаны дайындаудың кестесі келтіріледі. Бағдарламаны дайындау жөніндегі жұмыстардың жалпы жоспары мен кестесі төменде келтірілген.

3.3.1. Тұтастай алғанда міндеттерді шешу тәсілі мыналарды қамтиды:

қалалар мен ауылдардағы (облыстар бойынша) сумен жабдықтауға және санитарияға қатысты қазіргі жағдайды бағалау, сондай-ақ ұйымдастырушылық сипатындағы проблемаларды айқындау;

сумен жабдықтау және санитария жөніндегі МДМ-ға қол жеткізу үшін не қажет екендігін анықтау, оның ішінде ұйымдастыру сипатындағы мәселелерді айқындау, атап айтқанда:

1) бағдарламаның жүзеге асырылуы үшін толық жауапкершілікті қандай ұйым алады;

2) МДМ-ны жүзеге асыруға жұмылдырылған әр түрлі ұйымдардың әлеуетін арттырудың қажеттілігі қандай және оларды шешудің қандай тетіктері бар;

3) іс-қимылдарды жүзеге асыру кезінде қандай басымдықтар мен нақты қадамдар бар (облыстар бойынша);

4) нақты жобалар қандай;

5) шығындардың есебі;

6) қаржылық бағалау;

7) прогресті бағалау үшін орындау көрсеткіштерін және негізгі кезеңдерді әзірлеу.

3.3.2. Бағдарламаны әзірлеу жөніндегі жұмыс жоспарының негізгі кезеңдері:

1) 2005 жылғы қазан - сумен жабдықтауға және санитарияға елеулі қол жеткізуді сандық тұрғыдан айқындау жүзеге асырылды;

2) 2005 жылғы қыркүйек - 2015 жылға жоспарланған көрсеткіштер айқындалды;

3) 2005 жылғы қазан - МДМ-ға қол жеткізуге арналған ықтимал жобаларды бағалау және шығындарды есептеу жүзеге асырылды;

4) 2005 жылғы желтоқсан - МДМ-ға қол жеткізу үшін жобалар іріктірілді;

5) 2006 жылғы ақпан - қаржыландыру мәселелерін қарау үшін жобалардың пакеттері әзірленді;

6) 2006 жылғы мамыр - сумен жабдықтау және санитария жөніндегі МДМ-ны қаржыландыру жолдары айқындалды;

7) 2006 жылғы мамыр - басқа да басқарушылық және әкімшілік аспектілер айқындалды;

8) 2006 жылғы қазан - бағдарламаның алдын ала нұсқасы;

9) 2006 жылғы желтоқсан - бағдарламаның түпкілікті нұсқасы.

МДМ бойынша жаhандық шолу 2005 жылғы қыркүйекте БҰҰ-ның Бас Ассамблеясының отырысында өткізіледі. Қазақстан үшін бұл кездесу Сумен жабдықтау және санитария бойынша МДМ-ға қол жеткізу бағдарламасының әзірлеу сатысында екендігін хабарлау мүмкіндігі болады.

3.3.3. МДМ-ға қол жеткізу үшін қажетті негізгі алғышарттар:

1) қаржыландыру - Сумен жабдықтау және санитария бойынша МДМ-ға қол жеткізу көп шығысты қажет етеді. Алайда, әр түрлі халықаралық келісімдер арқылы, үкіметтер МДМ-ға қол жеткізу жөніндегі міндеттемелер сияқты, халық үшін таза суға қол жеткізуді қамтамасыз ету жөнінде міндеттеме алды. Бұрын Қазақстанда сумен жабдықтау және санитария саласында бағдарламалар жеткіліксіз қаржыландырылып келді. МДМ-ға қол жеткізу үшін Қазақстанға жеткілікті қаржыландыруды көздеу қажет.