АҚМОЛА ЖӘНЕ ТҮРКІСТАН ОБЛЫСТАРЫНДАҒЫ ЖЕКЕМЕНШІК МЕКТЕПКЕ ДЕЙІНГІ ҰЙЫМДАРДЫҢ ПРОБЛЕМАЛЫҚ МӘСЕЛЕЛЕРІ ЖӘНЕ ОЛАРДЫ ШЕШУ ЖОЛДАРЫ (Утегенова Шолпан Кажаиповна, Ақмола облысы бойынша «Қазақстандық үздіксіз білім беру қауымдастығы» ЖКмЗТБ филиалының директоры; Хабибова Дильдар Эргешовна, Түркістан облысы бойынша «Қазақстандық үздіксіз білім беру қауымдастығы» ЖКмЗТБ филиалының директоры; Айсин Сайкен Бакытович, АМКУ профессоры, з.ғ.к.)

АҚМОЛА ЖӘНЕ ТҮРКІСТАН ОБЛЫСТАРЫНДАҒЫ ЖЕКЕМЕНШІК МЕКТЕПКЕ ДЕЙІНГІ ҰЙЫМДАРДЫҢ ПРОБЛЕМАЛЫҚ МӘСЕЛЕЛЕРІ ЖӘНЕ ОЛАРДЫ ШЕШУ ЖОЛДАРЫ

Утегенова Шолпан Кажаиповна,

 Ақмола облысы бойынша «Қазақстандық үздіксіз білім беру қауымдастығы» ЖКмЗТБ филиалының директоры;

Хабибова Дильдар Эргешовна,

 Түркістан облысы бойынша «Қазақстандық үздіксіз білім беру қауымдастығы» ЖКмЗТБ филиалының директоры;

Айсин Сайкен Бакытович,

 АМКУ профессоры, з.ғ.к.

«Қазақстандық үздіксіз білім беру қауымдастығы» дара кәсіпкерлер мен заңды тұлғалар бірлестігінің (бұдан әрі - ҚҮБҚ) Ақмола және Түркістан облыстары бойынша филиалдары бірнеше жыл бойы басқа да проблемалармен қатар жекеменшік мектепке дейінгі ұйымдардың мынадай мәселелерін шешуге тырысып келеді:

- мектепке дейінгі білім беру саласындағы кейбір ережелердің қайшылықтары мен келіспеушіліктері;

- мектепке дейінгі білім беру бойынша НҚА-ға жиі түзетулер енгізілуі, соның салдарынан тәрбиешілер оларды қадағалауға және қолданысқа енгізуге үлгермейді;

- жеке меншік және мемлекеттік балабақшалардағы педагогтер мен қызметкерлердің еңбек жағдайлары мен еңбекақыларындағы кемсітулер (жалақы, сауықтыру, 56 күн демалыс және т. б.);

- мектепке дейінгі ұйымдарда білікті кадрлардың жеткіліксіздігі;

- жеке меншік балабақшалар мен облыстық білім басқармасы органдарының арасындағы байланыстың әлсіздігі;

-ДСМ, ТЖМ, ІІМ және т. б. тарапынан қажетсіз қымбат жабдықтармен қамтамасыз етуге мәжбүрлейді және кейде негізсіз талаптардың болуына байланысты балабақшалар бюджетіне шамадан тыс қаржылық жүктеме;

- мектепке дейінгі білім беру бойынша қызмет көрсетуге арналған мемлекеттік тапсырыстың уақытылы төленбеуі;

- тәрбиеленушілердің жеке меншік балабақшаларда 10,5 сағаттық болу режимі үшін мемлекеттік қаржыландырудың жоқтығы;

- балалардың мектепке дейінгі білім алуына жан басына шаққандағы бөлінетін қаржыландыру қаражатының жеткіліксіздігі;

- тәрбиеленушілердің тамақтануы үшін ата-ана тарапынан төлемнің негізсіз төмен мөлшері;

- маршруттық автобустар мен ресми таксопарктің болмауына байланысты ауылдарда тәрбиеленушілерді заңсыз тасымалдауды мәжбүрлі түрде ұйымдастыру;

 - ауылдарда сапалы Интернеттің болмауы, бұл өз кезегінде өрт және күзет дабылдарын бутафорияға айналдырады;

- жергілікті жерлерде білім бөлімдері өкілдерінің мемлекеттік қызметшінің этикасын сақтамауы;

- мемлекеттік органдардың жеке білім беру ұйымдарының қаржылық қызметіне ұдайы араласу әрекеттері;

 - болмашы бұзушылықтардың өзі үшін де өлшеусіз жоғары айыппұлдар;

- балабақшаларға қойылатын санитарлық-эпидемиологиялық талаптардың жоғары болуы;

- білім беру бөлімдерінен GOV, Damumed, ҰБДҚ және басқа да мемлекеттік мәліметтер базасында бар болса да, ұдайы «ШҰҒЫЛ!» деген бұрыштамамен ақпарат сұрату;

- мектепке дейінгі білім беру саласында мемлекеттік қызметтерді алу үшін snation.kz бірыңғай портал жұмысындағы іркілістер;

- Ұлттық білім беру деректер базасының дұрыс жұмыс істемеуі;

- мемлекеттік балабақшалар неғұрлым артықшылықты жағдайда, мысалы, жеке меншік бала бақшалар сирек жағдайларда тақырыптық семинарларға, әдістемелік жұмыс жөніндегі кеңестерге, салтанатты іс-шараларға және т. б. шақырылады.

Өкінішке орай, жоғарыда аталған проблемалардан басқа, адами фактормен байланысты проблемалар бар және оларды шешу барлық жерлерде жекеменшік балабақшалардың иелері мен тәрбиешілеріне байланысты:

- өз құқықтары мен міндеттерін білмеу;

- әлсіз қаржылық сауаттылық және пайданы сауатты бөле алмау;

- білім басқармалары мен бөлімдерінің мамандарынан, тексерушілерден және т. б. негізсіз қорқыныш.

- балабақшаның тәрбие және білім беру процесін ұйымдастыра алмау және тағы басқалар.

Жоғарыда аталған проблемалық мәселелерді шешу үшін, ең алдымен, мемлекеттік органдармен, педагогтармен және ата-аналар қауымдастығымен бірлесіп жұмыс жасау ұсынылады:

- проблемалық мәселелерді шешу бойынша басымдықтарды анықтау;

- филиалдардың жұмысына кәсіби әдіскерлерді, педагогтарды, қаржыгерлерді, бухгалтерлерді, заңгерлерді және қарапайым табысты бизнесмендерді тарту;

- филиалдар арасында тәжірибе алмасу бойынша жұмысты ұйымдастыру;

- білім басқармалары (бөлімдері) үшін прокуратурамен және сыбайлас жемқорлыққа қарсы қызметпен бірлесіп жария дәрістер өткізу;

- облыстық және аудандық бюджеттердің бөлінуіне және игерілуіне қоғамдық бақылауды ұйымдастыру;

- Білім Министрлігінің және ҚР Парламентінің бейінді НҚА және білім беруді дамыту бағдарламаларын әзірлеу жөніндегі жұмыс тобының құрамына кіру;

- жыл сайын мектепке дейінгі білім беру саласында НҚА құқықтық мониторингін жүргізу;

- қаржылық сауаттылықты арттыру (кірістерді бөлу, оңтайлы салық режимдерін таңдау және т. б.);

 - балабақшаларға арналған құрылыс ҚНжЕ-лерін, санитарлық-эпидемиологиялық талаптарды және балаларды бүгінгі жағдайға жеткізу ережелерін бейімдеу (мысалы, елді мекенде тұратын адамдардың санына қарай талаптарды саралау);

- тәрбиеленушілердің тамақтануы үшін ай сайынғы ата-ана тарапынан жасалатын төлемді есептеу Әдістемесін әзірлеу және бекіту;

- білім беру саласында кезекті реформаларды енгізу кезінде ғылыми құрамдас бөлікті қамтамасыз ету;

- балалардың қауіпсіздігі сылтауымен қымбат және қажет емес жабдықтарды (мысалы, медициналық кабинет үшін, тонометрлер, таразылар, бой өлшегіштер, турникеттер және т. б.) сатып алуға міндеттейтін басқа министрліктер (ДСМ, ІІМ, ТЖМ, ЦДИАӨМ және т. б.) тарапынан мектепке дейінгі білім беру қағидаларына нормаларды лоббилеу бойынша тосқауыл қою;

- жан басына шаққандағы қаржыландыру ережелерін қайта қарау және қажет болған жағдайда тәрбиешілермен петицияға қол қою;

- мемлекеттік органдармен (білім басқармалары, прокуратура, ІІМ, ТЖМ, СЭС және басқа да тексеруші органдармен) өзара іс-қимылды жолға қою, өйткені, білім беру ұйымдарының да, мемлекеттік органдардың да басты міндеті - құқық бұзушылықтың алдын алу.

Осы жарияланымның қорытындысында миссияның келесі тұжырымдамаларын, ұранын, сондай-ақ ҚҮБҚ филиалдарының мақсаттарын негізге алу ұсынылады, өйткені әр ұйымның қоғамға пайдалы нәрсе жасау үшін белгілі бір миссиясы немесе нақты мақсаты болуы керек, әйтпесе ол ұзақ өмір сүре алмайды.

МИССИЯ: Біз, бізге келген әрбір адам қаржылық тұрақтылыққа ие болып, табысты адамдардың білімі мен тәжірибесін пайдалана отырып, бақытты және табысты кәсіпкер болуға қызмет етеміз.

ҰРАНЫ: білім беру ұйымдарында балаларға қолайлы жағдай жасау және педагогтардың лайықты өмір сүруін қамтамасыз ету.

МАҚСАТЫ: 5 жыл ішінде балалардың оқу жағдайларын жақсарту және педагог мамандығын құрметті және ең тартымды ету.

ҚОЛ ЖЕТКІЗУ СТРАТЕГИЯСЫ: мемлекеттік органдармен, педагогикалық және ата-аналар қауымдастығымен бірлесіп білім беру ұйымдарындағы әдістемелік жұмысты жақсарту, педагогтердің қаржылық және құқықтық сауаттылығын арттыру, сондай-ақ білім беру ұйымдарындағы балаларды жан басына шаққандағы қаржыландыру мөлшерін ұлғайту.