Что изменилось в Правилах возврата превышения НДС

19.04.2022

Что изменилось в Правилах возврата превышения НДС

Основные изменения в правилах коснулись внедрения системы управления рисками при упрощенном возврате НДС, что исключит возможность возврата превышения НДС, образованного в результате применения серых схем. Об этом сообщили в Министерстве финансов Республики Казахстан, передает КГД МФ РК.

Ранее, в средствах массовой информации была опубликована информация о том, что новые правила возврата превышения НДС приняты без обсуждения с бизнес-сообществом и противоречат нормам Налогового кодекса. В данном материале отмечено, что налогоплательщики теряют право на упрощенный порядок возврата превышения по НДС.

В Министерстве финансов отметили, что новые правила разработаны в соответствии со статьями 136 и 429 Налогового кодекса, и регулируют взаимоотношения с бюджетом по возврату НДС экспортерам и другим категориям налогоплательщиков. Изменения вступили в силу с 14 апреля 2022 года (приказ Министра финансов Республики Казахстан от 19 марта 2018 года № 391 «Об утверждении Правил возврата превышения налога на добавленную стоимость»).

При разработке акта учтены замечания, предложения и рекомендации бизнес-сообщества. Проект приказа был размещен на сайте legalacts.egov.kz для публичного обсуждения с 25 января 2022 года по 8 февраля 2022 года. На все замечания и предложения были предоставлены ответы с обоснованиями. Соответственно, соблюдены все процедуры и сроки внесения изменений в нормативные правовые акты.

Согласно новым правилам теперь в ходе проверок будет проводиться анализ взаиморасчетов с поставщиками через взаимосвязанные стороны, что исключит возможность возврата превышения НДС, образованного в результате применения серых схем.

Также исходя из практического опыта проверок, в правила введены математические формулы расчета вместо текстовых формулировок. Формулы способствуют внедрению единообразной практики применения норм законодательства и исключают риск неверного определения суммы и субъективную оценку проверяющего.

Кроме того, ранее действовавшие 15 отрицательных критериев сокращены до 12, а также дополнительно введены 12 положительных критериев, которые направлены на поддержку добросовестных производителей. Также, усовершенствован порядок расчета критериев, если ранее отрицательные баллы присваивались за сам факт риска, то по новым правилам баллы присваиваются по масштабу риска.

Таким образом, в Министерстве уверены, что новые правила будут стимулировать добросовестных предприятий-производителей с положительной налоговой историей и способствовать созданию равных условий для всех участников бизнеса.

ҚҚС асып кетуін қайтару қағидаларына өзгерістер енгізілді

Қағидалардағы негізгі өзгерістер қосылған құн салығын оңайлатылған қайтару кезінде тәуекелдерді басқару жүйесін енгізуге қатысты болды, бұл сұр схемаларды қолдану нәтижесінде пайда болған қосылған құн салығының асып кетуін қайтару мүмкіндігін жояды. Бұл туралы Қазақстан Республикасының Қаржы министрлігі хабарлады.

Бұған дейін, бұқаралық ақпарат құралдарында құн салығының асып кетуін қайтарудың жаңа қағидалары бизнес-қоғамдастықпен талқылаусыз қабылданғандығы және Салық кодексінің нормаларына қайшы келетіні туралы ақпарат жарияланған болатын. Бұл материалда салық төлеушілер құн салығының асып кетуін қайтарудың оңайлатылған тәртібі құқығынан айырылатыны атап өтілді.

Қаржы министрлігі жаңа қағидалар Салық кодексінің 136 және 429-баптарына сәйкес әзірленгенін және экспорттаушыларға және салық төлеушілердің басқа санаттарына құн салығын қайтару бойынша бюджетпен өзара қарым-қатынастарды реттейтінін атап өтті. Өзгерістер 2022 жылғы 14 сәуірден бастап күшіне енді («Қосылған құн салығының асып кетуін қайтару қағидаларын бекіту туралы» Қазақстан Республикасы Қаржы министрінің 2018 жылғы 19 наурыздағы № 391 бұйрығы).

Актіні әзірлеу кезінде бизнес-қауымдастығының ескертулері, ұсыныстары мен ұсынымдары ескерілген. Бұйрық жобасы жария талқылау үшін 2022 жылғы 25 қаңтардан 2022 жылғы 8 ақпанға дейін legalacts.egov.kz сайтқа орналастырылды. Барлық ескертулер мен ұсыныстарға негізделген жауаптар берілді. Тиісінше, нормативтік құқықтық актілерге өзгерістер енгізудің барлық рәсімдері мен мерзімдері сақталған.

Жаңа қағидаларға сәйкес, енді тексерулер барысында өзара байланысты тараптар арқылы жеткізушілермен өзара есеп айырысуларға талдау жүргізілетін болады, бұл сұр схемаларды қолдану нәтижесінде пайда болған құн салығының асып кетуін қайтару мүмкіндігін жояды.

Сондай-ақ тексерулердің практикалық тәжірибесіне сүйене отырып, қағидаларға мәтіндік тұжырымдардың орнына есептеудің математикалық формулалары енгізілді. Формулалар заңнама нормаларын қолданудың біркелкі практикасын енгізуге ықпал етеді және соманы дұрыс анықтамау қаупін және тексерушінің субъективті бағасын жояды.

Бұдан басқа, бұрын қолданыста болған 15 теріс өлшемшарт 12-ге дейін қысқартылды, сондай-ақ адал өндірушілерді қолдауға бағытталған қосымша 12 оң өлшемшарт енгізілді. Сондай-ақ, өлшемшарттарды есептеу тәртібі жетілдірілді, егер бұрын тәуекел фактісі үшін теріс балл берілсе, жаңа қағидалар бойынша баллдар тәуекел ауқымы бойынша беріледі.

Осылайша, Министрлік жаңа қағидалар оң салық тарихы бар адал өндіруші кәсіпорындарды ынталандыратынына және бизнестің барлық қатысушылары үшін тең жағдай жасауға ықпал ететініне сенімді.