|
Қазақстан Республикасының (2022.18.11. берілген өзгерістер мен толықтырулармен)
Осы редакция 2023 ж. 1 қаңтарға дейін қолданылған редакция
1-бап. Осы Заңда пайдаланылатын негiзгi ұғымдар 2-бап. Осы Заңның қолданылу аясы 3-бап. Құқықтық актілерге қойылатын жалпы талаптар. Құқықтық актілердің түрлері 2-тарау. ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫНЫҢ ЗАҢНАМАСЫ 4-бап. Қазақстан Республикасы заңнамасының жүйесі, оның тұтастығын қамтамасыз ету 6-бап. Қазақстан Республикасының халықаралық шарттары 2-БӨЛІМ. НОРМАТИВТІК ҚҰҚЫҚТЫҚ АКТІЛЕР 3-тарау. НОРМАТИВТІК ҚҰҚЫҚТЫҚ АКТІЛЕР ТУРАЛЫ ЖАЛПЫ ЕРЕЖЕЛЕР 7-бап. Нормативтiк құқықтық актiлердiң негiзгi және туынды түрлерi 8-бап. Қазақстан Республикасының кодекстерiмен реттелетiн қоғамдық қатынастар 9-бап. Шоғырландырылған заңдармен реттелетін қатынастар 10-бап. Нормативтік құқықтық актілер сатысы 11-бап. Нормативтiк құқықтық актiлердiң тiкелей қолданылуы 12-бап. Нормативтік құқықтық актілердегі құқық нормаларының қайшылықтары 13-бап. Заң ұқсастығы мен құқық ұқсастығын пайдалану тәртібі 14-1-бап. Реттеушілік саясатты жүзеге асыру 14-2-бап. Реттеушілік саясаттың міндеттері 14-3-бап. Заңнамалық реттеу қағидаттары 4-тарау. НОРМАТИВТІК ҚҰҚЫҚТЫҚ АКТІЛЕРДІҢ ЖОБАЛАРЫН ДАЙЫНДАУДЫ ЖОСПАРЛАУ 15-бап. Нормативтік құқықтық актілердің жобаларын дайындау жоспарлары 16-бап. Заңнамалық актiлердің жобаларын дайындауды жоспарлау 5-тарау. НОРМАТИВТІК ҚҰҚЫҚТЫҚ АКТІЛЕРДІҢ ЖОБАЛАРЫН ДАЙЫНДАУ ЖӘНЕ РЕСІМДЕУ 17-бап. Заң жобаларын әзірлеушілер 17-1-бап. Қазақстан Республикасы Үкіметінің заң шығару бастамасы құқығын іске асыру тәртібі 18-бап. Заңға тәуелді нормативтік құқықтық актілердің жобаларын әзірлеу және келісу тәртібі 21-1-бап. Нормативтік құқықтық актілерді дайындаудың оңайлатылған тәртібі 22-бап. Нормативтiк құқықтық актiнiң деректемелері 23-бап. Нормативтiк құқықтық актiнiң құрылымы 24-бап. Нормативтiк құқықтық акт мәтiнiнiң мазмұнына және жазылу стилiне қойылатын талаптар 25-бап. Нормативтiк құқықтық актiлерде сiлтеме жасау және жазып келтіру 28-бап. Нормативтік құқықтық актілерге қосымшаларды ресімдеу 6-тарау. НОРМАТИВТІК ҚҰҚЫҚТЫҚ АКТІЛЕР ЖОБАЛАРЫНЫҢ ҒЫЛЫМИ САРАПТАМАСЫ 30-бап. Ғылыми сараптаманың міндеттері 31-бап. Сараптаманы жүзеге асыратын адамдар 32-бап. Нормативтiк құқықтық актiлердiң жобаларын сараптамаға жiберу кезiндегi бастамашылық 33-бап. Нормативтік құқықтық актілердің ғылыми лингвистикалық сараптамасы 33-1-бап. Нормативтік құқықтық актілердің жобаларына сыбайлас жемқорлыққа қарсы ғылыми сараптама 33-2-бап. Заң жобаларына ғылыми құқықтық сараптама 33-3-бап. Ғылыми құқықтық сарапшының құқықтары мен міндеттері 33-4-бап. Ғылыми құқықтық сарапшының қарсылық білдіруі 33-5-бап. Ғылыми құқықтық сарапшымен шартты бұзу негіздері 7-тарау. НОРМАТИВТІК ҚҰҚЫҚТЫҚ АКТІНІ ҚАБЫЛДАУ ТӘРТІБІ 34-бап. Нормативтiк құқықтық актiлердi қабылдау тәртiбiн айқындау 35-бап. Нормативтiк құқықтық актiлерге қол қоюға уәкiлеттік берілген адамдар 8-тарау. НОРМАТИВТІК ҚҰҚЫҚТЫҚ АКТІЛЕРДІ ЖАРИЯЛАУ 37-бап. Нормативтік құқықтық актілерді ресми жариялау міндеттілігі 40-бап. Нормативтiк құқықтық актiлердің мәтіндерін толық жарияламауға жол бермеу 42-бап. Нормативтiк құқықтық актiлердiң күшiне ену және оларды қолданысқа енгізу уақыты 43-бап. Нормативтiк құқықтық актiнiң керi күшi 45-бап. Нормативтiк құқықтық актiнiң қолданылу мерзiмi 46-бап. Нормативтiк құқықтық актiнiң қолданылуын тоқтата тұру және тоқтату 47-бап. Нормативтiк құқықтық актiлердiң кеңiстiк жағынан қолданылуы 48-бап. Нормативтiк құқықтық актiлердiң тұлғалар тобы бойынша қолданылуы 49-бап. Нормативтiк құқықтық актiлердiң заңдылығын қамтамасыз ету шаралары 51-бап. Нормативтік құқықтық актілердің қоғамдық мониторингі 11-тарау. НОРМАТИВТІК ҚҰҚЫҚТЫҚ АКТІЛЕРДІ ЖҮЙЕЛЕУ ЖӘНЕ ЕСЕПКЕ АЛУ 52-бап. Нормативтiк құқықтық актiлердi жүйелеу 53-бап. Нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік есепке алу 54-бап. Нормативтiк құқықтық актiлердің жариялылығы 3-бөлім. НОРМАТИВТІК ЕМЕС ҚҰҚЫҚТЫҚ АКТІЛЕР 12-тарау. НОРМАТИВТІК ЕМЕС ҚҰҚЫҚТЫҚ АКТІЛЕР ТУРАЛЫ ЖАЛПЫ ЕРЕЖЕЛЕР 55-бап. Нормативтік емес құқықтық актілердің түрлері 56-бап. Нормативтік емес құқықтық актілерді қабылдау шарттары 57-бап. Нормативтік емес құқықтық актілерге шағым жасау және наразылық білдіру 13-тарау. НОРМАТИВТІК ҚҰҚЫҚТЫҚ АКТІЛЕРГЕ РЕСМИ ТҮСІНДІРМЕ БЕРУ АКТІЛЕРІ 58-бап. Нормативтiк құқықтық актiлерге ресми түсiндiрме беру актілері туралы жалпы ережелер 59-бап. Нормативтiк құқықтық актiлерге ресми түсiндiрме берудің шарттары 61-бап. Нормативтік құқықтық актілерге ресми түсіндірме беру актілерінің құрылымы 62-бап. Нормативтік құқықтық актілерге ресми түсіндірме беру актілерін жариялау 62-1-бап. Міндетті талаптарды сақтау рәсімдері туралы хабар беру 14-тарау. ЖЕКЕ-ДАРА ҚОЛДАНЫЛАТЫН ҚҰҚЫҚТЫҚ АКТІЛЕР 63-бап. Алып тасталды 64-бап. Жеке-дара қолданылатын құқықтық актілерге және оларды ресімдеуге қойылатын талаптар 65-бап. Жеке-дара қолданылатын құқықтық актілердің күшіне енуі және қолданылуын тоқтатуы 15-тарау. ӨТПЕЛІ ЖӘНЕ ҚОРЫТЫНДЫ ЕРЕЖЕЛЕР 67-бап. Осы Заңды қолданысқа енгізу тәртібі Осы Заң Қазақстан Республикасының құқықтық актілерін әзірлеу, ұсыну, талқылау, қабылдау, тіркеу, қолданысқа енгізу, өзгерту, толықтыру, олардың қолданысын тоқтату, тоқтата тұру және оларды жариялау тәртібіне байланысты қоғамдық қатынастарды реттейді.
1-БӨЛІМ. ЖАЛПЫ ЕРЕЖЕЛЕР
1-бап. Осы Заңда пайдаланылатын негiзгi ұғымдар Осы Заңда мынадай негiзгi ұғымдар пайдаланылады: 1) әзірлеуші орган - Қазақстан Республикасының Конституциясында, осы Заңда және басқа да нормативтік құқықтық актілерде белгіленген құзыретіне сәйкес нормативтік құқықтық актілерді әзірлейтін мемлекеттік органдар, жергілікті өкілді және атқарушы органдар; 2021.12.03. № 15-VІІ ҚР Заңымен 1-1) тармақшамен толықтырылды 1-1) ғылыми құқықтық сараптама - ғылыми құқықтық сараптама объектілерін олардың сапасын, негізділігін, жобаның ғылыми пысықталуын бағалау, оны қабылдаудың ықтимал жағымсыз әлеуметтік және құқықтық салдарларын айқындау, ұсынылатын нормалардың құқық жүйесі мен заңнама жүйесіне сәйкестігі бөлігінде тәуелсіз кәсіби сараптамалық талдау; 2021.12.03. № 15-VІІ ҚР Заңымен 1-2) тармақшамен толықтырылды 1-2) ғылыми құқықтық сарапшы - ғылыми құқықтық сарапшылар тізілімінде тұрған жеке тұлға; 2021.12.03. № 15-VІІ ҚР Заңымен 1-3) тармақшамен толықтырылды 1-3) ғылыми құқықтық сарапшылар тізілімі - ғылыми құқықтық сараптама жүргізуге тартылатын ғылыми құқықтық сарапшылар тізімі; 2021.12.03. № 15-VІІ ҚР Заңымен 1-4) тармақшамен толықтырылды 1-4) «Е-заңнама» ақпараттық жүйесі - Қазақстан Республикасының заңнамасына талдау (мониторинг) жүргізуге, сондай-ақ норма шығарудың жекелеген процестерін автоматтандыруға арналған бірыңғай құқықтық жүйе; 2) ереже - қандай да бір мемлекеттік органның мәртебесі мен өкілеттіктерін айқындайтын нормативтік құқықтық акт; 2020.29.06. № 351-VI ҚР Заңымен 3) тармақша жаңа редакцияда (2021 ж. 1 шілдеден бастап қолданысқа енгізілді) (бұр.ред.қара) 3) жеке қолданылатын құқықтық акт - уәкілетті органның өкілеттігін іске асыратын, құқық нормаларын қамтымайтын әрі жеке және заңды тұлғалардың құқықтары мен міндеттерін іске асыруға байланысты емес оның жазбаша ресми құжаты; 4) заң - аса маңызды қоғамдық қатынастарды реттейтін, Қазақстан Республикасының Конституциясында көзделген негізге алынатын қағидаттар мен нормаларды белгiлейтiн нормативтiк құқықтық акт; 5) заңға тәуелді нормативтiк құқықтық актiлер - заңнамалық және сатысы бойынша өзге де жоғары тұрған нормативтiк құқықтық актiлердің негiзiнде және (немесе) оларды орындау үшін және (немесе) одан әрі іске асыру үшін шығарылатын, заңнамалық актілер болып табылмайтын өзге де нормативтiк құқықтық актiлер; 2021.12.03. № 15-VІІ ҚР Заңымен 6) тармақша жаңа редакцияда (бұр.ред.қара) 6) заң жобасының тұжырымдамасы - Заң жобалау қызметі мәселелері жөніндегі ведомствоаралық комиссия мақұлдаған, Қазақстан Республикасы Үкіметінің бастамасы бойынша заң жобасын әзірлеу қажеттігінің негіздемесін, оны қабылдау мақсаттарын және Қазақстан Республикасының Үкіметі айқындайтын өзге де ережелерді қамтитын құжат; 2021.12.03. № 15-VІІ ҚР Заңымен 6-1) тармақшамен толықтырылды 6-1) заң жобасы тұжырымдамасының жобасы - жария талқылау қорытындысы бойынша Қазақстан Республикасы Үкіметінің заң шығару жұмысының қағидаларына сәйкес пысықталған, мемлекеттік органның нақты саладағы мемлекеттік реттеу проблемаларын шешу жөніндегі пайымын қамтитын консультативтік құжат; 2017.11.07. № 91-VI ҚР Заңымен 7) тармақша жаңа редакцияда (бұр.ред.қара) 7) заңнамалық акт - Қазақстан Республикасының Конституциясына өзгерістер мен толықтырулар енгізетін заң, конституциялық заң, кодекс, шоғырландырылған заң, заң, Қазақстан Республикасы Парламентiнiң қаулысы, Қазақстан Республикасы Парламенті Сенатының және Мәжiлiсiнің қаулылары; 2021.12.03. № 15-VІІ ҚР Заңымен 8) тармақша жаңа редакцияда (бұр.ред.қара) 8) заң сараптамасы - нормативтік құқықтық актінің жобасын не қабылданған нормативтік құқықтық актіні Қазақстан Республикасының Конституциясына және Қазақстан Республикасының заңнамасына, заң техникасына сәйкестігі тұрғысынан тексеру; 9) заң техникасы - құқықтық актілерді ресімдеу тәсілдерінің, талаптары мен қағидаларының жиынтығы; 10) заң ұқсастығы - ұқсас қоғамдық қатынастарды реттейтін заңдардың нормаларын реттелмеген қоғамдық қатынастарға қолдану; 11) кодекс - осы Заңның 8-бабында көзделген бiртектес аса маңызды қоғамдық қатынастарды реттейтiн құқық нормалары бiрiктiрiлген және жүйеге келтiрiлген заң; 12) конституциялық заң - Қазақстан Республикасы Конституциясы 62-бабының 4-тармағында белгiленген тәртiппен, Қазақстан Республикасының Конституциясында көзделген мәселелер бойынша қабылданатын заң; 13) қағидалар - қандай да бір қызмет түрін ұйымдастыру және жүзеге асыру тәртібін айқындайтын нормативтік құқықтық акт; 14) Қазақстан Республикасы нормативтiк құқықтық актiлерiнiң мемлекеттiк тiзiлiмi - нормативтiк құқықтық актiлердiң деректемелерiн және осы актiлер туралы ақпараттық-анықтамалық сипаттағы басқа да мәлiметтердi қамтитын Қазақстан Республикасының нормативтiк құқықтық актiлерiн мемлекеттiк есепке алудың бiрыңғай жүйесi; 15) Қазақстан Республикасы нормативтiк құқықтық актiлерiнiң эталондық бақылау банкi - Қазақстан Республикасы нормативтiк құқықтық актiлерiнiң мемлекеттiк тiзiлiмiне олар туралы мәлiметтер енгiзiлген, қағаз жеткізгіштегі нормативтік құқықтық актілер жиынтығы және электрондық құжат нысанындағы нормативтік құқықтық актілердің электрондық жүйесі; 16) Қазақстан Республикасының заңнамасы - белгіленген тәртіппен қабылданған нормативтiк құқықтық актiлер жиынтығы; 17) Қазақстан Республикасының Конституциясына өзгерiстер мен толықтырулар енгiзетiн заң - Қазақстан Республикасы Конституциясы 62-бабының 3-тармағында және 91-бабының 1-тармағында бел гiленген тәртiппен қабылданатын заң; 18) құқық нормасы - реттелетін қоғамдық қатынастар шеңберiнде көп мәрте қолдануға арналған, жеке-дара айқындалмаған тұлғалар тобына қолданылатын, тұрақты немесе уақытша сипаттағы жалпыға мiндеттi мінез-құлық қағидасы; 2020.29.06. № 351-VI ҚР Заңымен 19) тармақша жаңа редакцияда (2021 ж. 1 шілдеден бастап қолданысқа енгізілді) (бұр.ред.қара) 19) құқықтық акт - құқық нормасын қамтитын, республикалық референдумда қабылданған немесе уәкілетті орган қабылдаған, белгіленген нысандағы жазбаша ресми құжат не жеке билік ететін құқықтық нұсқаманы қамтитын, заңда белгіленген нысандағы шешім; 2021.12.03. № 15-VІІ ҚР Заңымен 19-1) тармақшамен толықтырылды 19-1) Құқықтық ақпараттың бірыңғай жүйесі - Қазақстан Республикасы нормативтік құқықтық актілерінің эталондық бақылау банкіне және Қазақстан Республикасы нормативтік құқықтық актілерінің жүйеленген дерекқорына орталықтандырылған қол жеткізу жүйесі; 2021.12.03. № 15-VІІ ҚР Заңымен 20) тармақша өзгертілді (бұр.ред.қара) 20) құқықтық мониторинг - осы Заңның 50 және 51-баптарына сәйкес жүзеге асырылатын, Қазақстан Республикасы заңнамасының тиімділігін бағалау және болжау, оны жетілдіру жөнінде ұсыныстар тұжырымдау мақсатында Қазақстан Республикасы заңнамасының жай-күйі және оны қолдану практикасы туралы ақпаратты үнемі бақылау, жинау, талдау жүйесі; 21) құқық ұқсастығы - заңнаманың мәнін, құқықтың жалпы қағидаттарын және құқықтың нақты салаларының қағидаттарын реттелмеген қоғамдық қатынастарға қолдану; 22) 2019.25.11. № 272-VІ ҚР Заңымен алып тасталды (бұр.ред.қара) 23) 2019.25.11. № 272-VІ ҚР Заңымен алып тасталды (бұр.ред.қара) 2020.29.06. № 351-VI ҚР Заңымен 24) тармақша жаңа редакцияда (2021 ж. 1 шілдеден бастап қолданысқа енгізілді) (бұр.ред.қара) 24) нормативтік емес құқықтық акт - құқық нормасын қамтымайтын, белгіленген жазбаша немесе өзге де нысанда өз құзыреті шегінде қабылдаған, жеке айқындалған тұлғалардың Қазақстан Республикасының заңнамасында белгіленген құқықтары мен міндеттерін іске асыратын не нормативтік құқықтық актіде қамтылған нормаларға түсіндірме беретін уәкілетті органның шешімі, сондай-ақ жеке қолданылатын құқықтық акт немесе мемлекеттік жоспарлау жүйесі саласындағы құқықтық акт; 2021.12.03. № 15-VІІ ҚР Заңымен 25) тармақша жаңа редакцияда (бұр.ред.қара) 25) нормативтік құқықтық акт - республикалық референдумда қабылданған не уәкілетті орган қабылдаған, құқық нормаларын белгілейтін, олардың қолданылуын өзгертетін, толықтыратын, тоқтататын немесе тоқтата тұратын, белгіленген нысандағы жазбаша ресми құжат; 26) 2018.24.05. № 156-VI ҚР Заңымен алып тасталды (бұр.ред.қара) 2019.25.11. № 272-VІ ҚР Заңымен 27) тармақша өзгертілді (бұр.ред.қара) 27) Нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімі - осы Заңның 7-бабы 2-тармағының 6), 7), 8) және 9) тармақшаларында көрсетілген, Қазақстан Республикасының әділет органдарында мемлекеттік тіркеуден өткен нормативтік құқықтық актілердің мемлекеттік тіркеу нөмірі мен деректемелері қамтылған тізбе; 28) нормативтiк құқықтық актiнiң деңгейi - нормативтiк құқықтық актiнiң нормативтiк құқықтық актiлер сатысында өзiнiң заңдық күшiне қарай алатын орны; 29) нормативтік құқықтық актінің заңдық күші - нормативтік құқықтық актінің тиісті қоғамдық қатынастарға қолданылу міндеттілігін, сондай-ақ өзге де нормативтік құқықтық актілерге қатысты басымдығын немесе қоса бағыныстылығын айқындайтын сипаттамасы; 30) нормативтік құқықтық актіні ресми жариялау - осы Заңда көзделген жағдайларда, нормативтiк құқықтық актiнiң толық мәтінін жалпыға бірдей мәлімет үшін электрондық түрде Қазақстан Республикасы нормативтік құқықтық актілерінің эталондық бақылау банкінде, ресми баспасөз басылымдарында, сондай-ақ мерзімді баспасөз басылымдарында қазақ және орыс тілдерінде жариялау; 31) нормативтік құқықтық актіге ресми түсіндірме беру актісі - осы Заңның 13-тарауында көрсетілген талаптар мен шарттарға сай келетін, нормативтік құқықтық актіде қамтылған нормаларға түсіндірме беретін белгіленген нысандағы жазбаша ресми құжат; 32) нұсқаулық - қоғамдық қатынастардың қандай да бір саласында заңнаманың қолданылуын тиянақтайтын нормативтік құқықтық акт; 2021.12.03. № 15-VІІ ҚР Заңымен 32-1), 32-2), 32-3), 32-4) және 32-5) тармақшалармен толықтырылды 32-1) пилоттық жоба - мемлекеттік орган енгізілетін реттеу нәтижесін анықтау мақсатында жүргізетін рәсім; 32-2) реттеу субъектілері - нормативтік құқықтық актілердің күші қолданылатын тұлғалар; 32-3) реттеушілік жүктеме - уақыт пен адами ресурстар шығындарын қоса алғанда, Қазақстан Республикасының заңнамасында орындалуы міндетті талаптардың белгіленуіне байланысты реттеу субъектілерінің қаржылық ауыртпалығы; 32-4) реттеушілік саясат - нормативтік құқықтық актілер арқылы қоғамдық қатынастарды мемлекеттік реттеу; 32-5) реттеушілік саясаттың консультативтік құжаты (бұдан әрі - консультативтік құжат) - нақты саладағы мемлекеттік реттеуге жүргізілген құқықтық мониторингтің нәтижелері мен оның қазіргі проблемаларын жария талқылау тәсілдерін қамтитын, белгіленген нысандағы құжат; 2020.30.12. № 397-VI ҚР Заңымен 33) тармақша жаңа редакцияда (2021 ж. 1 шілдеден бастап қолданысқа енгізілді) (бұр.ред.қара) 33) техникалық регламент - өнімге немесе өнім мен оған байланысты оның өмірлік циклінің процестеріне қойылатын талаптарды белгілейтін, Қазақстан Республикасының техникалық реттеу саласындағы заңнамасына немесе Қазақстан Республикасы ратификациялаған халықаралық шартқа сәйкес әзірленетін және қолданылатын нормативтік құқықтық акт; 2022.05.11. № 157-VII ҚР Заңымен 34) тармақша өзгертілді (2022 ж. 18 қарашадан бастап қолданысқа енгізілді) (бұр.ред.қара) 34) уәкiлеттi орган - Қазақстан Республикасының Конституциясында, осы Заңда, сондай-ақ осы мемлекеттiк органдар мен лауазымды адамдардың құқықтық мәртебесiн айқындайтын Қазақстан Республикасының заңнамасында белгiленген өздерінің құзыретiне сәйкес құқықтық актiлерді қабылдауға құқылы Қазақстан Республикасының мемлекеттiк органдары мен лауазымды адамдары (Қазақстан Республикасының Президентi, Қазақстан Республикасының Парламентi, Парламент Палаталары, Қазақстан Республикасының Үкiметi, Қазақстан Республикасының Конституциялық Кеңесi, Қазақстан Республикасының Жоғарғы Соты, Қазақстан Республикасының Орталық сайлау комиссиясы, Қазақстан Республикасының Жоғары аудиторлық палатасы, Қазақстан Республикасының Ұлттық Банкi, орталық атқарушы органдар, жергiлiктi өкiлдi және атқарушы органдар, әкімдер, өзге де мемлекеттiк органдар мен лауазымды адамдар); 35) 2019.21.01. № 217-VІ ҚР Заңымен алып тасталды (бұр.ред.қара) 36) шоғырландырылған заң - осы Заңның 9-бабында көзделген салалардағы (аядағы) сипаты жағынан кешенді қоғамдық қатынастарды реттейтін заң.
2-бап. Осы Заңның қолданылу аясы 1. Осы Заң Қазақстан Республикасының құқықтық актілері жүйесін айқындайды, нормативтік құқықтық актілердің және нормативтік емес құқықтық актілердің құқықтық мәртебесінің аражігін ажыратады. 1) Қазақстан Республикасының Конституциясын қабылдау, өзгерту, толықтыру және оның қолданылуын тоқтату тәртібін; 2) Қазақстан Республикасы Конституциялық Кеңесінің және Қазақстан Республикасы Жоғарғы Сотының нормативтік қаулыларын қабылдау, өзгерту, толықтыру және олардың қолданылуын тоқтату тәртібін; 2021.12.03. № 15-VІІ ҚР Заңымен 3) тармақша жаңа редакцияда (бұр.ред.қара) 3) осы Заңның 19-бабымен реттелетін қатынастарды қоспағанда, Қазақстан Республикасының халықаралық шарттарын жасасу, орындау, өзгерту, толықтыру және тоқтату тәртібін; 2018.05.10. № 184-VІ ҚР Заңымен (2019 ж. 11 сәуірден бастап қолданысқа енгізілді) (бұр.ред.қара); 2020.29.06. № 351-VI ҚР Заңымен (2021 ж. 1 шілдеден бастап қолданысқа енгізілді) (бұр.ред.қара) 4) тармақша өзгертілді 4) Қазақстан Республикасының әкімшілік құқық бұзушылық туралы заңнамасында, Қазақстан Республикасының әкімшілік сот ісін жүргізу туралы заңнамасында, Қазақстан Республикасының қылмыстық-процестік және азаматтық процестік заңнамасында белгіленген жеке-дара қолданылатын құқықтық актілерді қабылдау, өзгерту, толықтыру және олардың қолданылуын тоқтату тәртібін; 2018.05.10. № 184-VІ ҚР Заңымен 5) тармақшамен толықтырылды (2019 ж. 11 сәуірден бастап қолданысқа енгізілді) 5) Қазақстан Республикасының стандарттау саласындағы заңнамасында белгіленген стандарттау жөніндегі құжаттарды жоспарлау, әзірлеу, бекіту, тіркеу, есепке алу, жариялау, мониторингілеу және жаңартып отыру тәртібін реттемейді.
3-бап. Құқықтық актілерге қойылатын жалпы талаптар. Құқықтық актілердің түрлері 1. Құқықтық актілер мынадай жалпы талаптарға сай келуге: 1) нормативтік немесе жеке-дара билік ететін құқықтық нұсқамаларды қамтуға; 2) республикалық референдумда не осы Заңда және өзге де заңнамалық актілерде белгіленген тәртіппен қабылдануға; 3) айқындалмаған тұлғалар тобына немесе жеке-дара айқындалған тұлғаларға арналуға; 4) қоғамдық қатынастарды реттеуге бағытталуға; 5) жеке және (немесе) заңды тұлғалардың құқықтары мен міндеттерінің туындауына, оларды өзгертуге, толықтыруға немесе тоқтатуға бағытталуға тиіс. 2. Құқықтық актілер мынадай түрлерге: 1) нормативтік құқықтық актілерге; 2) нормативтік емес құқықтық актілерге бөлінеді.
2-тарау. ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫНЫҢ ЗАҢНАМАСЫ
4-бап. Қазақстан Республикасы заңнамасының жүйесі, оның тұтастығын қамтамасыз ету |
Содержание 1-БӨЛІМ. ЖАЛПЫ ЕРЕЖЕЛЕР1-тарау. НЕГІЗГІ ЕРЕЖЕЛЕР 1-бап. Осы Заңда пайдаланылатын негiзгi ұғымдар2-бап. Осы Заңның қолданылу аясы3-бап. Құқықтық актілерге қойылатын жалпы талаптар. Құқықтық актілердің түрлері 2-тарау. ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫНЫҢ ЗАҢНАМАСЫ4-бап. Қазақстан Республикасы заңнамасының жүйесі, оның тұтастығын қамтамасыз ету5-бап. Қазақстан Республикасы Конституциялық Кеңесінің және Қазақстан Республикасы Жоғарғы Сотының нормативтік қаулылары6-бап. Қазақстан Республикасының халықаралық шарттары 2-БӨЛІМ. НОРМАТИВТІК ҚҰҚЫҚТЫҚ АКТІЛЕР3-тарау. НОРМАТИВТІК ҚҰҚЫҚТЫҚ АКТІЛЕР ТУРАЛЫ ЖАЛПЫ ЕРЕЖЕЛЕР7-бап. Нормативтiк құқықтық актiлердiң негiзгi және туынды түрлерi8-бап. Қазақстан Республикасының кодекстерiмен реттелетiн қоғамдық қатынастар9-бап. Шоғырландырылған заңдармен реттелетін қатынастар10-бап. Нормативтік құқықтық актілер сатысы11-бап. Нормативтiк құқықтық актiлердiң тiкелей қолданылуы12-бап. Нормативтік құқықтық актілердегі құқық нормаларының қайшылықтары13-бап. Заң ұқсастығы мен құқық ұқсастығын пайдалану тәртібі14-бап. Мерзімдерді есептеу 3-1-тарау. РЕТТЕУШІЛІК САЯСАТ14-1-бап. Реттеушілік саясатты жүзеге асыру14-2-бап. Реттеушілік саясаттың міндеттері14-3-бап. Заңнамалық реттеу қағидаттары 4-тарау. НОРМАТИВТІК ҚҰҚЫҚТЫҚ АКТІЛЕРДІҢ ЖОБАЛАРЫН ДАЙЫНДАУДЫ ЖОСПАРЛАУ15-бап. Нормативтік құқықтық актілердің жобаларын дайындау жоспарлары16-бап. Заңнамалық актiлердің жобаларын дайындауды жоспарлау 5-тарау. НОРМАТИВТІК ҚҰҚЫҚТЫҚ АКТІЛЕРДІҢ ЖОБАЛАРЫН ДАЙЫНДАУ ЖӘНЕ РЕСІМДЕУ17-бап. Заң жобаларын әзірлеушілер17-1-бап. Қазақстан Республикасы Үкіметінің заң шығару бастамасы құқығын іске асыру тәртібі18-бап. Заңға тәуелді нормативтік құқықтық актілердің жобаларын әзірлеу және келісу тәртібі19-бап. Кәсіпкерлік субъектілерінің мүдделерін қозғайтын консультативтік құжаттарды, нормативтік құқықтық актілерді әзірлеу және қабылдау ерекшеліктері20-бап. Азаматтардың құқықтарына, бостандықтары мен міндеттеріне қатысты нормативтік құқықтық актілерді әзірлеу және қабылдау ерекшеліктері20-1-бап. Экологиялық қауіпсіздікке әсер ететін нормативтік құқықтық актілерді әзірлеу және қабылдау ерекшеліктері21-бап. Алып тасталды21-1-бап. Нормативтік құқықтық актілерді дайындаудың оңайлатылған тәртібі22-бап. Нормативтiк құқықтық актiнiң деректемелері23-бап. Нормативтiк құқықтық актiнiң құрылымы24-бап. Нормативтiк құқықтық акт мәтiнiнiң мазмұнына және жазылу стилiне қойылатын талаптар25-бап. Нормативтiк құқықтық актiлерде сiлтеме жасау және жазып келтіру26-бап. Нормативтік құқықтық актілерге өзгерістер және (немесе) толықтырулар енгізу туралы нормативтік құқықтық актілерді ресімдеу27-бап. Нормативтік құқықтық актілердің күші жойылды деп тану туралы нормативтік құқықтық актілерді ресімдеу28-бап. Нормативтік құқықтық актілерге қосымшаларды ресімдеу29-бап. Заңнамалық актінің жобасын Қазақстан Республикасы Парламентiнiң Мәжiлiсiне енгiзу және кері қайтарып алу 6-тарау. НОРМАТИВТІК ҚҰҚЫҚТЫҚ АКТІЛЕР ЖОБАЛАРЫНЫҢ ҒЫЛЫМИ САРАПТАМАСЫ30-бап. Ғылыми сараптаманың міндеттері31-бап. Сараптаманы жүзеге асыратын адамдар32-бап. Нормативтiк құқықтық актiлердiң жобаларын сараптамаға жiберу кезiндегi бастамашылық33-бап. Нормативтік құқықтық актілердің ғылыми лингвистикалық сараптамасы33-1-бап. Нормативтік құқықтық актілердің жобаларына сыбайлас жемқорлыққа қарсы ғылыми сараптама33-2-бап. Заң жобаларына ғылыми құқықтық сараптама33-3-бап. Ғылыми құқықтық сарапшының құқықтары мен міндеттері33-4-бап. Ғылыми құқықтық сарапшының қарсылық білдіруі33-5-бап. Ғылыми құқықтық сарапшымен шартты бұзу негіздері 7-тарау. НОРМАТИВТІК ҚҰҚЫҚТЫҚ АКТІНІ ҚАБЫЛДАУ ТӘРТІБІ34-бап. Нормативтiк құқықтық актiлердi қабылдау тәртiбiн айқындау35-бап. Нормативтiк құқықтық актiлерге қол қоюға уәкiлеттік берілген адамдар35-1-бап. Орталық мемлекеттік органдардың, олардың ведомстволарының, сондай-ақ мәслихаттардың, әкімдіктердің, әкімдердің және облыстар, республикалық маңызы бар қалалар, астана тексеру комиссияларының нормативтік құқықтық актілерін олардың күшіне енуінің шарты ретінде мемлекеттік тіркеу36-бап. Уәкілетті орган қайта ұйымдастырылған немесе таратылған кезде нормативтік құқықтық актілерді өзгерту, толықтыру, олардың қолданысын тоқтату және тоқтата тұру жөніндегі құқықтар 8-тарау. НОРМАТИВТІК ҚҰҚЫҚТЫҚ АКТІЛЕРДІ ЖАРИЯЛАУ37-бап. Нормативтік құқықтық актілерді ресми жариялау міндеттілігі38-бап. Алып тасталды39-бап. Алып тасталды40-бап. Нормативтiк құқықтық актiлердің мәтіндерін толық жарияламауға жол бермеу41-бап. Алып тасталды 9-тарау. НОРМАТИВТІК ҚҰҚЫҚТЫҚ АКТІЛЕРДІҢ УАҚЫТ, КЕҢІСТІК ЖАҒЫНАН ЖӘНЕ ТҰЛҒАЛАР ТОБЫ БОЙЫНША ҚОЛДАНЫЛУЫ42-бап. Нормативтiк құқықтық актiлердiң күшiне ену және оларды қолданысқа енгізу уақыты43-бап. Нормативтiк құқықтық актiнiң керi күшi44-бап. Орталық атқарушы және өзге де орталық мемлекеттiк органдардың, олардың ведомстволарының, сондай-ақ, мәслихаттардың, әкімдіктердің және әкімдердің нормативтiк құқықтық актiлерiн олардың күшiне енуінің шарты ретiнде мемлекеттiк тiркеу45-бап. Нормативтiк құқықтық актiнiң қолданылу мерзiмi46-бап. Нормативтiк құқықтық актiнiң қолданылуын тоқтата тұру және тоқтату47-бап. Нормативтiк құқықтық актiлердiң кеңiстiк жағынан қолданылуы48-бап. Нормативтiк құқықтық актiлердiң тұлғалар тобы бойынша қолданылуы49-бап. Нормативтiк құқықтық актiлердiң заңдылығын қамтамасыз ету шаралары 10-тарау. МОНИТОРИНГ11-тарау. НОРМАТИВТІК ҚҰҚЫҚТЫҚ АКТІЛЕРДІ ЖҮЙЕЛЕУ ЖӘНЕ ЕСЕПКЕ АЛУ52-бап. Нормативтiк құқықтық актiлердi жүйелеу53-бап. Нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік есепке алу54-бап. Нормативтiк құқықтық актiлердің жариялылығы 3-бөлім. НОРМАТИВТІК ЕМЕС ҚҰҚЫҚТЫҚ АКТІЛЕР12-тарау. НОРМАТИВТІК ЕМЕС ҚҰҚЫҚТЫҚ АКТІЛЕР ТУРАЛЫ ЖАЛПЫ ЕРЕЖЕЛЕР55-бап. Нормативтік емес құқықтық актілердің түрлері56-бап. Нормативтік емес құқықтық актілерді қабылдау шарттары57-бап. Нормативтік емес құқықтық актілерге шағым жасау және наразылық білдіру 13-тарау. НОРМАТИВТІК ҚҰҚЫҚТЫҚ АКТІЛЕРГЕ РЕСМИ ТҮСІНДІРМЕ БЕРУ АКТІЛЕРІ58-бап. Нормативтiк құқықтық актiлерге ресми түсiндiрме беру актілері туралы жалпы ережелер59-бап. Нормативтiк құқықтық актiлерге ресми түсiндiрме берудің шарттары60-бап. Нормативтiк құқықтық актiлерге ресми түсiндiрме беруді жүзеге асыратын мемлекеттiк органдар, лауазымды адамдар61-бап. Нормативтік құқықтық актілерге ресми түсіндірме беру актілерінің құрылымы62-бап. Нормативтік құқықтық актілерге ресми түсіндірме беру актілерін жариялау62-1-бап. Міндетті талаптарды сақтау рәсімдері туралы хабар беру 14-тарау. ЖЕКЕ-ДАРА ҚОЛДАНЫЛАТЫН ҚҰҚЫҚТЫҚ АКТІЛЕР63-бап.64-бап. Жеке-дара қолданылатын құқықтық актілерге және оларды ресімдеуге қойылатын талаптар65-бап. Жеке-дара қолданылатын құқықтық актілердің күшіне енуі және қолданылуын тоқтатуы 15-тарау. ӨТПЕЛІ ЖӘНЕ ҚОРЫТЫНДЫ ЕРЕЖЕЛЕР |