|
Қазақстан Республикасының «электрондық үкіметті» дамытудың 2008-2010 жылдарға арналған бағдарламасын бекіту туралы (2008.22.10. берілген өзгерістер мен толықтыруларымен)
Осы редакция 2009 жылғы 31 наурыздағы енгізілген өзгерістеріне дейін қолданылды
Қазақстан Республикасының Конституциясы 44-бабының 8) тармақшасына сәйкес азаматтар мен ұйымдардың мемлекеттік қызмет көрсетулерге жылдам әрі сапалы қол жетімділігін қамтамасыз ету және ақпараттық-коммуникациялық технологияларды кеңінен қолдану жолымен мемлекеттік органдардың жұмыс істеу тиімділігін арттыру мақсатында Қазақстан Республикасының Үкіметі ҚАУЛЫ ЕТЕДІ: 1. Қоса беріліп отырған Қазақстан Республикасының «электрондық үкіметті» дамытудың 2008-2010 жылдарға арналған бағдарламасы (бұдан әрі - Бағдарлама) бекітілсін. 2. Мемлекеттік, орталық және жергілікті атқарушы органдар: 1) Бағдарламада көзделген іс-шаралардың уақтылы орындалуын қамтамасыз етсін; 2) жарты жылдың қорытындылары бойынша жылына екі рет 10 қаңтарға және 10 шілдеге Бағдарламаның іске асырылу барысы туралы ақпаратты Қазақстан Республикасы Ақпараттандыру және байланыс агенттігіне ұсынсын. 3. Қазақстан Республикасы Ақпараттандыру және байланыс агенттігі жарты жылда бір рет, есепті кезеңнен кейінгі айдың 25-күнінен кешіктірмей Бағдарламаның іске асырылу барысы туралы ақпаратты Қазақстан Республикасының Үкіметіне ұсынсын. 4. Осы қаулы қол қойылған күнінен бастап қолданысқа енгізіледі.
Үкіметінің 2007 жылғы 30 қарашадағы № 1155-1 қаулысымен БЕКІТІЛГЕН
Қазақстан Республикасының «электрондық үкіметті» дамытудың 2008-2010 жылдарға арналған БАҒДАРЛАМАСЫ
Астана, 2007 жыл
Мазмұны
3. Проблеманың қазіргі заманғы жай-күйін талдау «Электрондық үкімет» қалыптастыру бағдарламасын іске асыру нәтижелері Қазіргі проблемалар және шетелдік оң тәжірибені шолу 4. Бағдарламаның мақсаты мен міндеттері 5. Бағдарламаны іске асырудың негізгі бағыттары мен тетіктері 5.1. Мемлекеттік ресурстарды басқарудың автоматтандырылған жүйесін құру Корпоративтік басқару функцияларын автоматтандыру 5.2. Мемлекеттік қызметтердің базалық санаттарын автоматтандыру G4C электрондық қызметтерін дамыту G4B электрондық қызметтерін дамыту G4G электрондық қызметтерін дамыту «Электрондық әкімдіктер» құру және дамыту 5.3. Электрондық үкіметтің базалық инфрақұрылымын және қол жеткізу тетіктерін дамыту Бірыңғай көліктік ортаны дамыту «Электрондық әкімдіктер» инфрақұрылымын құру және дамыту Ақпараттық қауіпсіздікті қамтамасыз ету 5.4. «Электрондық үкімет» базалық құрамдас бөліктерін дамыту Ұлттық есепке алу жүйелерін құру және дамыту «Электрондық үкімет» порталы мен шлюздерін дамыту Ашық кілттердің инфрақұрылымын дамыту «Электрондық үкімет» сәулеті элементтерін әзірлеу «Электрондық үкімет» әлеуметтік институттарын қалыптастыру АКТ саласындағы стандарттар мен регламенттердің қорын дамыту 5.6. «Электрондық үкімет» нормативтік-құқықтық базасын қамтамасыз ету 5.7. «Электрондық үкімет» дамыту және жай-күйін бақылау және мониторингі жүйесін құру АКТ дамыту және жай-күйінің индикаторлары жүйесі «Электрондық үкімет» тиімділігін бағалау 6. Қажетті ресурстар мен оларды қаржыландыру көздері 7. Күтілетін нәтижелер және Бағдарламаның индикаторлары 8. Бағдарламаны іске асыру жөніндегі іс-шаралар жоспары
Осы Қазақстан Республикасының «электрондық үкіметті» дамытудың 2008-2010 жылдарға арналған бағдарламасы (бұдан әрі - Бағдарлама) Қазақстан Республикасы Президентінің 2007 жылғы 6 сәуірдегі № 310 Жарлығымен бекітілген Мемлекет басшысының 2005-2007 жылдардағы Қазақстан халқына жыл сайынғы жолдауларын іске асыру жөніндегі негізгі бағыттардың (іс-шаралардың) жалпыұлттық жоспарының 150-тармағы мен Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2007 жылғы 20 сәуірдегі № 319 қаулысымен бекітілген Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2007-2009 жылдарға арналған бағдарламаларын және Мемлекет басшысының 2005-2007 жылдардағы Қазақстан халқына жыл сайынғы жолдауларын іске асыру жөніндегі негізгі бағыттардың (іс-шаралардың) жалпыұлттық жоспарын орындау жөніндегі іс-шаралар жоспарының 364-тармағына сәйкес әзірленді. «Электрондық үкімет» (бұдан әрі - «ЭҮ») бағдарламасы негізіне іске асырудың кезекті кезеңінің - мемлекеттік басқарудың сапасы мен тиімділігін арттыру мақсатында оны дамыту халықаралық тәжірибені есепке ала отырып, әкімшілік реформаны жеделдетіп жүргізу - Президенттің 2007 жылғы 27 ақпандағы «Жаңа Әлемдегі Жаңа Қазақстан» атты Қазақстан халқына Жолдауынан (бұдан әрі - Президент Жолдауы) туындайтын тоғызыншы міндеттерді шешімі ақпараттық-коммуникациялық технологиялар (бұдан әрі - АКТ) құралдарының көмегімен қолдау тұжырымдамасы қаланды. Бұл үшін Президенттің Жолдауында айтылғанындай «қоғамға корпоративтік басқару нәтижелігін, мөлдірлік пен есептілік қағидаттарында мемлекеттік басқарудың сапалы жаңа моделін құру қажет. Корпоративтік басқару қағидаттары, бірінші кезекте мемлекеттік ресурстарды басқару тәртібінің және мемлекеттік органдардың (бюджеттік бағдарламалары, тапсырыстары) жобаларының портфелінің мемлекеттік болуын болжамдайды. Мемлекеттік органдардың (бұдан әрі - МО) қызметін басқару үшін нәтижелерге бағытталған бюджеттеу (бұдан әрі - НББ) және үдерістік әдіс мемлекеттік корпоративтік мәдениеттің нормалары болуы тиіс. ЭҮ шеңберіндегі әкімшілік реформа - бұл ережелер мен нұсқаулықтарға негізделген әкімшілік басқару әдістерінен мемлекеттік қызметтерді, мемлекеттік функцияларды және ведомствоаралық өзара іс-қимылды үдерістік регламенттеу негізіне ұйымдастырушылық басқару әдістеріне көшу мақсатында АКТ негізінде мемлекеттік басқарудың тетіктерін тиімді қайта айқындау. ЭҮ дамыту шеңберіндегі әкімшілік-ақпараттық реформаның мақсаты «қағаздық» іс жүргізуден арылуда, мемлекеттік ресурстарды корпоративтік басқаруда, МО-ға үдерістік әдісті енгізу үшін әдістеме мен ақпараттық-технологиялық құралдарды құруға негізделеді. ЭҮ іске асырудың - оны қалыптастырудың бірінші кезеңінің нәтижелері - халық пен бизнеске сапалы қызметтерді көрсетудің тиімді үдерістерінің негізі сияқты мемлекеттік органдарды корпоративтік басқарудың функцияларын автоматтандыру үшін ықпалдастырылған платформаларды құрудың қажеттілігін көрсетті. Қоғамның тұтынушылығын қамтамасыз ету мақсатында, Бағдарламаның негізінде - МО іске асырылған функцияларының орындалуы немесе Президенттің Жолдауында айтылғанындай мемлекеттік қызметтердің (базалық) санаттарына аса талап етілетін автоматтандыруға бағытталған, ЭҮ бағытталған моделіне - қызмет көрсетуді дамытудың тұжырымдамасы жасалды, барлық азаматтар мен бизнес - мемлекеттік қызметтердің бас тұтынушыларының талаптарына бағынуы тиіс. Осы тұжырымдаманы іске асыру мақсатында Бағдарлама ықпалдастырылған ақпараттық жүйелерді (бұдан әрі - ЫАЖ) енгізу және ЭҮ технологиялық инфрақұрылымын дамыту, ЭҮ ресурстары мен қызмет көрсетулеріне қол жеткізудің түрлерін кеңейтуге, экономикалық дамуға ықпал ететін бизнес үшін аса талап етілетін қызметтерді автоматтандыру, азаматтардың өмірінің сапасын арттыру мақсатында халыққа әлеуметтік-маңызды электрондық қызметтерді көрсетудің үдерістерін автоматтандыруды және МО қызметінің реинжинирингін көздейді. Іске асырылған мемлекеттік функциялардың көпшілігінің төменгі тиімділігі және атап айтқанда, ақпараттық ресурстар мен ақпараттық жүйелердің бытыраң қылығынан «қағаздық» құжат айналымның шарттасқан мемлекеттік қызметтері. Сондықтан мемлекеттік қызметтерді көрсету тіркеу құжаттарының көшірмесін, анықтама нысанында ақпаратты растау, немесе ведомствоаралық жинауды талап етеді. Бұдан басқа ақпараттарды жинауға немесе растауға байланысты барлық шығындар өтінім берушіге немесе қызмет алушыға жүктеледі. ЭҮ құру және дамыту мұндай шығындардан құтылуға мүмкіндік береді - тіркеу және (немесе) рұқсат құжаттарын ұсыну қажет, артық анықтамалардың санын қысқартады, рутиндік, стандартталған мемлекеттік қызметтерді көрсету кезінде мемлекеттік қызметкерлердің жұмысын жеңілдетеді және бюджеттік шығындарды біршама қысқартады. Сондықтан да МО ақпараттандыру әкімшілік реформасыз жүргізілуі мүмкін емес. Жалпы мемлекеттік, әкімшілік және ведомствалық есепке алу жүйелерін бір бірыңғай ортаға біріктіретін ұлттық электрондық есепке алудың ықпалдастырылған жүйесі құрылатын болады. Мемлекеттік қызметтерді автоматтандырудың тізбегі мен кезеңінің анықтамасы, автоматтандырудың басымдығын анықтау және олардың жіктемесінің негізінде МО ақпараттандырудың ведомствоаралық бағдарламаларының негізінде болады. МО, өздерінің бизнес-процестерін реинжинирингтеу және автоматтандырудың нәтижесінде ЭҮ инфрақұрылымының ықпалдастырылған мүмкіндіктерін - шлюзді, ұлттық электрондық есепке алу жүйесін, МО бірыңғай көліктік ортаны пайдаланылатын болады. Бұл халыққа және бизнеске электрондық қызмет көрсетудің айтарлықтай қажетті (базалық) санатын көрсету үшін ведомствоаралық өзара іс-қимылды тиімді ұйымдастыруды қамтамасыз етеді. Сонымен бірге, ЭҮ шеңберінде азаматтардың дербес деректерінің қауіпсіздігін, транзакциялық қауіпсіздігін қамтамасыз етуге көңіл бөлінетін болады. ЭҮ сервис - бағытталған моделін іске асырудың адекваттық нормативтік құқықтық базасы құрылатын болады. Нәтижелері бойынша басқарудың, мемлекеттік басқарудың стратегиялық бақылаудың құралдарын енгізу үшін қажетті жағдайлар жасау және үдерістік әдіс негізіне МО бизнес-үдерістерін басқару тәртібін жүйелі енгізуге мүмкіндік беретін ЭҮ сәулетінің негізгі элементтері құрылатын болады. Бұл мемлекеттік басқаруды ұйымдастыруға жалпы шығындарын қысқартады және тиімділігін біршама арттыруға мүмкіндік береді - ЭҮ енгізудің экономикалық мәнін ақтайды, мемлекеттің бәсекеге қабілеттігін жоғарылатады. АКТ тұтас және ЭҮ бөлігінде дамыту индикаторларының жүйесі әзірленетін болады. МО қызметінің мөлдірлігі мен тиімділігін бағалау үшін индикаторлардың әзірленген жүйесі негізінде Қазақстан Республикасында ақпараттандыру саласындағы бағдарламалардың іске асырылуын бақылау және тұрақты мониторингі жүргізілетін болады.
Бағдарламада мынадай қысқартулар мен ұғымдар пайдаланылады:
3. Проблеманың қазіргі жай-күйін талдау
Ақпараттық қоғамды құру - 2003 жылғы 21 желтоқсанда ақпараттық қоғам мәселелері бойынша жоғары деңгейде Бүкіләлемдік кездесудің женевалық кезеңі барысында әлемдік жетекшілермен қабылданған женева декларацияда айтылғандай, жаңа мың жылдықтың ғаламдық міндеті. Қазақстан ақпараттық қоғамды құру жолында. Осы бөлімнің мақсаты - шешілмеген міндеттерді анықтау, өткен жолдың нәтижелерін сыны талдау.
ЭҮ қалыптастырудың бағдарламасын іске асырудың нәтижелері.
Қазақстан Республикасы Президентінің 2004 жылғы 10 қарашадағы № 1471 Жарлығымен бекітілген Қазақстан Республикасында «электрондық үкімет» қалыптастырудың 2005-2007 жылдарға арналған бірінші бағдарламасы электрондық үкіметтің техникалық инфрақұрылымын құруды өзінің негізгі міндеттері деп санады, сондай-ақ, ЭҮ базалық құрамдас бөліктерін (портал, шлюздер, БКО, МДҚ) құру. ЭҮ қалыптастырудың бағдарламасын іске асыру нәтижелері бойынша мынадай нәтижелерге қол жеткізілді: Астана қаласы бойынша МО БКО пилоттық аймағы тұрақты пайдалануға қабылданды; барлық облыс орталықтарын, сондай-ақ Алматы, Астана қалаларын қамтитын деректерді беру мультисервистік спутниктік желісінің пилоттық жобасы іске асырылды; орталық мемлекеттік органдар арасында ЭҚАБЖ енгізу аяқталды, атап айтқанда ЭҚАБЖ 38 мемлекеттік органдарда енгізілді; деректер қорының жүйесін құрайтын «Жеке тұлға» МДҚ, «Заңды тұлға» МДҚ, «Мекен-жай тіркелімі» МДҚ, «Жылжымайтын мүлік тіркелімі» МДҚ, «Мекен-жай тіркелімі» ақпараттық жүйесі, ЭҮ порталы мен шлюзіне жататын, ЭҮ базалық құрамдас бөліктері құрылды; төлем шлюзін, ҰБЖ құруды аяқтау жөніндегі жұмыстар жүргізілуде; мемлекеттік органдардың электрондық қызметіне аса кеңейтілген қол жеткізілімді қамтамасыз ету мақсатында 1186 қоғамдық қол жеткізу пункттері құрылды; ЭҮ ақпараттық кезеңін іске асыру аяқталды, ЭҮ веб-порталы арқылы берілетін ақпараттық қызметтерді тұрақты өзектілеу қамтамасыз етілуде; мемлекеттік органдардың 20 интерактивтік қызметтерін іске асыру қамтамасыз етілді; саны 50 адамнан асатын халқы бар 7305 ауылдық елді мекеннің 6643-і телефондандырылды, телефондық тығыздық 100 тұрғынға 18,5 телефонға дейін жеткізілді; 2007 жылдың соңында Интернетке қосылған мектептердің саны 95%-ға жеткізілетін болады; АКТ саласындағы білім деңгейін арттыру шеңберінде мектептердегі 1 компьютерге келетін 54 оқушылар саны 25-ке азайтылды, қашықтан оқытудың спутниктік арнасына қосылған мектептер саны 8,7%-дан 21%-ға көбейтілді; Мобилдик телефон байланысының абоненттері жылдық өсімінің жоғарғы көрсеткіштері - 123,5% жетті. Қазіргі уақытта Қазақстан Республикасының 42 мемлекеттік органы МО БКО желісіне қосылған, олар қамтамасыз ететіндер: Астана қаласы бойынша электрондық құжат айналымы бірыңғай жүйесінің жұмыс істеуін; «Жеке тұлға», «Заңды тұлға», «Мекен-жай тіркелімі», «Жылжымайтын мүлік тіркелімі» мемлекеттік деректер қорының жұмыс істеуін; ЭҮ веб-порталының жұмыс істеуін; Қазақстан Республикасы мемлекеттік органдарының бірінші басшылары арасында бейнеконференцбайланысты қамтамасыз ету; ЭҮ басқару институттары АКТ (бұдан әрі - АКТ) саласындағы кез келген табысты бизнес-институттары сияқты эволюциялық кемелдену: бастапқы, басқарушы, анықталған және оңтайландырылған деңгейінен өтеді. ЭҮ бір кемелдену деңгейінен басқасына көшу мынадай тіке нәтижелер: - Қазақстан Республикасында «электрондық үкіметті» іске асыру жөніндегі кезекті бағдарламаларды қабылдаумен және бұрынғы құрамдас бөліктерін жетілдірумен, жаңа сапалы технологиялық құрамдас бөліктерін толықтырумен, аймақтық кеңейтумен белгіленеді. ЭҮ қалыптастырудың бағдарламасын іске асырудың нәтижелері бойынша мынадай нәтижелерге қол жеткізілді: ЭҮ кемелденуінің екінші деңгейіне толықтай қол жеткізілді. ЭҮ контурлары анықталды - табыстың әртүрлі дәрежелерінің базалық құрамдас бөліктері, сондай-ақ, ЭҮ негізгі технологиялық сәулеті анықталды және соңғы және тікелей нәтижелерінің терминдерінде ЭҮ іске асырудың стратегиялық көрінімі қалыптастырылды. Кемелденудің үшінші кезеңіне жету кезінде ЭҮ базалық құрамдас бөліктері мен электрондық қызметтердің дербес жобаларының қосындысы сияқты болжанбайды, стандартталған талаптар мен іске асырудың жоспарының бірыңғай ортасы ұсынылады. Кемелденудің жоғарғы деңгейіне өту мемлекеттік корпоративтік басқарудың базалық элементтерін енгізуге мүмкіндік береді, мемлекеттік қызметтердің көптеген басымдық санаттарының сапасы мен тиімділігін елеулі түрде арттыруға мүмкіндік береді. Бұл ретте ЭҮ сәулеті осы кезеңдегі міндеттерді тиімді шешудің негізгі құралдары болып табылады. Төменде кестелік нысанда ЭҮ-ті іске асырудың жүйелік ландшафты ЭҮ-нің сапалы жаңа технологиялық құрамдастары терминдерде, өрістету мен тиісті іс-қимылдар - қалыптасу, даму және оңтайландыру деңгейлерінде берілген.
Кесте. ЭҮ технологиялық құрамдас бөліктерінің жүйелік ландшафты.
Мында келесі белгілер пайдаланылады: Қ - қалыптастыру, Д - дамыту, О - оңтайландыру; Т1 - орталық, Т2 - облыс орталықтары, Т3 - аудан орталықтары; Қі, Ді, Оі - ЭҮ технологиялық құрамдас бөліктерін қалыптастыру, дамыту мен оңтайландырудың тиісті бағдарламаға қарасты, і= 1, 2, 3 деңгейдегі Ячейкадағы сызық осы құрауыштың ЭҮ кемелденуінің осы деңгейінде іске асырылмағанын (іске асырылмаған, ұсынылмайды немесе іске асырылуы мүмкін емес) білдіреді. |